hr.trung
Rìu Sắt Đôi
Hiệu ứng Fujiwhara về sự tương tác của 2 cơn bão gần nhau.
Hiệu ứng Fujiwhara được đặt tên theo Tiến sĩ Sakarei Fujiwhara, nhà khí tượng học Nhật Bản, người đầu tiên quan sát thấy hiện tượng giao thoa 2 cơn bão, và miêu tả hiện tượng này vào năm 1921.
Theo ông Fujiwhara, 2 hoặc nhiều luồng áp thấp nhiệt đới sẽ chỉ “tương tác” nếu ở cách nhau 1.900km hoặc gần hơn.
Khi các cơn bão ở gần nhau, mắt bão của chúng sẽ bắt đầu quay quanh theo chu kỳ (ngược chiều kim đồng hồ ở Bắc bán cầu và theo chiều kim đồng hồ ở Nam bán cầu).
Trong khi đó, 2 cơn bão sẽ “tương tác” bất cứ khi nào khoảng cách giữa chúng giảm xuống dưới 1.400km, và có khả năng sáp nhập làm một nếu ở cách nhau 300km.
Hiện tượng giao thoa 2 hoặc nhiều cơn bão sẽ xảy ra khi chúng hình thành gần nhau, hoặc giao cắt nhau trên đường di chuyển.
Những trường hợp mà 2 cơn bão có thể tương tác nhau được mô tả như sau:
Ví dụ, trong mùa bão Đại Tây Dương năm 1995, bão Iris đã “tương tác” với bão Humberto, rồi tiếp tục “sáp nhập” bão nhiệt đới Karen.
Mùa thu năm 2005, bão Wilma đã “hút” bão nhiệt đới Alpha ngay sau khi quét qua Nam Florida (Mỹ).
Một trong những ví dụ nổi tiếng nhất của hiện tượng Fujiwhara là "Cơn bão hoàn hảo" năm 1991 - Gare phát triển thành một cơn bão nhiệt đới vào ngày 27 tháng 10 và cuối cùng lên đến đỉnh điểm với sức gió 165 km/h. Cơn bão ảnh hưởng không đáng kể đến đảo Bermuda khi nó đi qua phía nam. Nhưng một cơn bão ngoại nhiệt đới đang phát triển ở phía bắc đã chuyển hướng cơn bão Grace về phía đông, cuối cùng bị nhập vào vòng tuần hoàn lớn của hệ thống áp thấp lớn hơn hình thành một cơn bão xoáy thuận lớn và mạnh mẽ, gây ra sóng rất cao và thiệt hại nghiêm trọng dọc theo bờ biển phía Đông Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, cũng có một số trường hợp cá biệt, khi 2 cơn bão di chuyển gần nhau đến mức cơn bão yếu hơn bị “hất văng”, buộc phải đổi hướng. Ví dụ bão Hilary và Irwin hồi tháng 7/2017.
Lúc trước, các mô tả về hiện tượng Fujiwhara thường rất hiếm gặp và khó khăn trong việc nghiên cứu. Nhưng những năm gần đây tần suất khác thường của các cơn bão ngày một gia tăng gây nên nhiều điều đáng báo động.
Các bạn hẳn còn nhớ câu chuyện trong Doraemon ?
Hiệu ứng Fujiwhara được đặt tên theo Tiến sĩ Sakarei Fujiwhara, nhà khí tượng học Nhật Bản, người đầu tiên quan sát thấy hiện tượng giao thoa 2 cơn bão, và miêu tả hiện tượng này vào năm 1921.
Theo ông Fujiwhara, 2 hoặc nhiều luồng áp thấp nhiệt đới sẽ chỉ “tương tác” nếu ở cách nhau 1.900km hoặc gần hơn.
Khi các cơn bão ở gần nhau, mắt bão của chúng sẽ bắt đầu quay quanh theo chu kỳ (ngược chiều kim đồng hồ ở Bắc bán cầu và theo chiều kim đồng hồ ở Nam bán cầu).
Trong khi đó, 2 cơn bão sẽ “tương tác” bất cứ khi nào khoảng cách giữa chúng giảm xuống dưới 1.400km, và có khả năng sáp nhập làm một nếu ở cách nhau 300km.
Hiện tượng giao thoa 2 hoặc nhiều cơn bão sẽ xảy ra khi chúng hình thành gần nhau, hoặc giao cắt nhau trên đường di chuyển.
Những trường hợp mà 2 cơn bão có thể tương tác nhau được mô tả như sau:
- Theo lí thuyết của hiệu ứng Fujiwhara, nếu một trong hai cơn bão yếu hơn cơn bão còn lại, thì cơn bão nhỏ thường sẽ xoay quanh cơn bão lớn.
- Nếu hai cơn bão mạnh tương đương, chúng sẽ cùng nhau xoay quanh điểm giao cắt.
- Còn nếu hai cơn bão mạnh tương đương sáp lại gần nhau ở khoảng cách dưới 300km, thì chúng có khả năng sáp nhập thành một siêu bão.
Ví dụ, trong mùa bão Đại Tây Dương năm 1995, bão Iris đã “tương tác” với bão Humberto, rồi tiếp tục “sáp nhập” bão nhiệt đới Karen.
Mùa thu năm 2005, bão Wilma đã “hút” bão nhiệt đới Alpha ngay sau khi quét qua Nam Florida (Mỹ).
Một trong những ví dụ nổi tiếng nhất của hiện tượng Fujiwhara là "Cơn bão hoàn hảo" năm 1991 - Gare phát triển thành một cơn bão nhiệt đới vào ngày 27 tháng 10 và cuối cùng lên đến đỉnh điểm với sức gió 165 km/h. Cơn bão ảnh hưởng không đáng kể đến đảo Bermuda khi nó đi qua phía nam. Nhưng một cơn bão ngoại nhiệt đới đang phát triển ở phía bắc đã chuyển hướng cơn bão Grace về phía đông, cuối cùng bị nhập vào vòng tuần hoàn lớn của hệ thống áp thấp lớn hơn hình thành một cơn bão xoáy thuận lớn và mạnh mẽ, gây ra sóng rất cao và thiệt hại nghiêm trọng dọc theo bờ biển phía Đông Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, cũng có một số trường hợp cá biệt, khi 2 cơn bão di chuyển gần nhau đến mức cơn bão yếu hơn bị “hất văng”, buộc phải đổi hướng. Ví dụ bão Hilary và Irwin hồi tháng 7/2017.
Lúc trước, các mô tả về hiện tượng Fujiwhara thường rất hiếm gặp và khó khăn trong việc nghiên cứu. Nhưng những năm gần đây tần suất khác thường của các cơn bão ngày một gia tăng gây nên nhiều điều đáng báo động.
Các bạn hẳn còn nhớ câu chuyện trong Doraemon ?
