VoDanhPhD
Rìu Chiến Chấm
TikTok "có thể" an toàn cho trẻ em từ 13 tuổi trở lên, điều này được đề cập trong nguyên tắc cộng đồng. Tuy nhiên, sự thực có như vậy?
TikTok vận hành theo mô hình mạng xã hội, trong đó người dùng có thể chia sẻ những đoạn video clip ngắn hài hước cho nhau. Thế nhưng, sự phổ biến của ứng dụng trên đã dẫn đến những hậu quả khó lường. Nền tảng bắt đầu thu hút những kẻ lừa đảo, ấu dâm và cổ xúy cho các hành động đi ngược với văn minh xã hội.
Ứng dụng TikTok (Ảnh: Getty)
Về bản chất, TikTok là nền tảng ảo, nơi mọi người chia sẻ và xem video của người dùng khác. Ứng dụng này đã trở nên phổ biến rộng rãi, trong đó trẻ em được quyền thể hiện sự sáng tạo của mình. Các nhà quảng cáo cũng kiếm được rất nhiều tiền từ khách hàng của TikTok. Song song với những ưu điểm, TikTok cũng tiềm ẩn những nhược điểm mà cha mẹ nào cũng nên lưu ý.
Ứng dụng TikTok có một nhược điểm rất nghiêm trọng - đó là kiểm duyệt nội dung. Tính đến tháng 10/2020, TikTok đã dính không ít vụ bê bối trên nhiều quốc gia khác nhau. Chính vì xu hướng và đề xuất video xuất hiện một cách tự phát, cho nên ta không thể đoán trước được, điều gì khiến hôm nay "xuất hiện" trend và sau đó "lan truyền" diện rộng trong ngày hôm sau. Những mối nguy hiểm chính đang thách thức TikTok hàng ngày như: Thử thách "độc hại", nội dung cổ xúy tình dục, sự hiện diện của kẻ ấu dâm giữa rừng người dùng, nguy cơ chịu những lời bình luận khiếm nhã về cơ thể, bị bắt nạt trên Internet và trong cuộc sống...
Trào lưu "độc hại"
Chỉ riêng trong năm 2020, đã có rất nhiều trào lưu được giới trẻ, người dùng cổ xúy. Đầu tiên phải kể đến thử thách điên rồ từ Venezuela, có tên gọi là Skull-breaker (tức Vỡ đầu). 3 người đứng cạnh nhau rồi cùng nhảy lên. Trong khi nhảy, 2 người ở 2 bên sẽ dùng chân để gạt chân của người giữa. Điều này khiến người ở giữa ngã xuống và sau đó là đầu đập xuống đất. Thử thách này đã trở thành "trend" tại Mỹ dẫn đến nhiều chấn thương của những người tham gia.
Tiếp đó là thử thách dành cho các cô gái - "Không áo ngực". Các cô gái trẻ thực hiện các động tác nhảy múa trước ống kính không mặc áo ngực. Thử thách rất phản cảm này đã thu hút giới trẻ nhiều nước tham gia.
Thử thách cho đồng xu vào ổ điện. Lưu ý, thử thách này có thể gây hỏa hoạn và thương vong. Cụ thể, tay người chơi sẽ cầm đồng xu và cho vào khe giữa cục sạc điện thoại với ổ cắm điện, rồi đứng xem tia lửa phát ra. Tại 1 trường học của bang Massachusetts, Mỹ đã bị chìm trong biển lửa do có học sinh thực hiện trò nghịch dại này.
Thương tâm nhất và cũng đáng giận nhất là trào lưu #Benadryl Challenge (Thử thách uống thuốc dị ứng) để tạo nên ảo giác. Những người tạo nên thử thách #Benadryl Challenge nói rằng, mọi người sẽ cảm thấy hưng phấn và gặp ảo giác nếu uống khoảng 12 viên thuốc dị ứng trở lên. Đã có 3 học sinh trung học phải nhập viện vì tham gia trò chơi này.
Trước đó, thử thách chết người mang tên gọi #Salt Challenge (Thử thách muối) cũng từng lan truyền với tốc độ nhanh chóng trên TikTok. Trào lưu nguy hiểm này bắt nguồn từ một người dùng TikTok có tên Landon. Người này đã đổ cả một lọ muối vào miệng của mình và chỉ đến khi cổ họng của anh không thể chịu đựng được nữa mới nhổ muối trong miệng mình ra.
Theo ý kiến chuyên gia, việc tiêu thụ một lượng muối quá lớn có thể dẫn đến ngộ độc, thậm chí tử vong.
Nội dung cổ xúy tình dục
TikTok là một trong những nơi mà trẻ em có mong muốn trở thành người lớn. Ứng dụng cung cấp cho trẻ nhiều ví dụ về sự "trưởng thành" này. Trong số các video có sẵn trên TikTok, có tỷ lệ lớn chứa nội dung khiêu dâm. Thông thường, các clip chỉ giới hạn ở mục đích khoe hình thể duyên dáng của các cô gái trẻ. Tuy nhiên, cũng có những clip thể hiện hành động mang tính chất gợi dục một cách công khai.
"34+35" là một bài hát nằm trong album mới của ca sĩ Ariana Grande, đang gây trái chiều trong giới phê bình là ví dụ điển hình. Tiêu đề và điệp khúc của bài hát đề cập đến tư thế quan hệ tình dục, trong khi phần còn lại của lời bài hát đề cập đến các trò chơi, những lời nói đôi co và trò đùa gợi dục. Giờ đây, có hơn 1,4 triệu video trên TikTok cover điệu nhảy khiêu gợi trong MV. Đa số là các cô gái trẻ với thân hình gợi cảm thu hút rất nhiều lượt xem và chia sẻ. Ngoài ra, trào lưu này kích thích sự tò mò của trẻ nhỏ bắt chước và làm theo vì đây là xu hướng đám đông.
Không chỉ bài hát, những nội dung "độc hại" cũng len lỏi trong từng ngõ ngách của TikTok.
Nhiều tài khoản sử dụng những từ ngữ khêu gợi, phản cảm để nói về tình dục
Nữ TikToker thản nhiên thay đồ trước ống kính cho thiên hạ xem
Chưa hết, gõ hashtag #hiddencamera (thử thách quay lén) trên thanh tìm kiếm của ứng dụng, kết quả cho thấy hơn 132 triệu lượt xem nội dung liên quan.
Phần lớn, các đoạn clip được chia sẻ là thành quả của sự rình rập và lén ghi hình ai đó ở ngoài đường hay nơi riêng tư
Nơi tập trung sự chú ý từ những kẻ biến thái
Sự hiện diện của những kẻ biến thái trên mạng xã hội Tinder, Facebook hay TikTok là một thực tế đã được biết đến từ lâu. Những người có nhu cầu tình dục lệch lạc đang tìm kiếm nạn nhân tiềm năng của họ là trẻ em. Chúng có thể là bất cứ ai từ địa vị, quan hệ để chiếm lấy lòng tin từ chủ tài khoản. Hoặc giả danh làm người hâm mộ chân thành và yêu cầu họ tải lên các video tục tĩu hơn.
Thường những kẻ ấu dâm sử dụng các thủ đoạn đe dọa. Sau khi nạn nhân gửi video, chúng bắt đầu tống tiền đứa trẻ hoặc ép làm theo ý của mình. Do sự ngây thơ và thiếu kỹ năng, nhiều TikToker trẻ em không có lựa chọn nào khác ngoài việc đi theo sự dẫn dắt của kẻ biến thái.
Cư dân mạng 1 phen bất bình vì hành vi ấu dâm của Moreno với bé gái trên TikTok (Nguồn: Internet)
Theo CBC, trong nguyên tắc cộng đồng của mình, TikTok "cam kết sâu sắc" đối với sự an toàn của trẻ em và "không khoan nhượng" đối với hành vi có thể dẫn đến tình trạng lạm dụng hoặc bóc lột tình dục trẻ em. Tuy nhiên, theo Alex Hern, biên tập viên công nghệ cho The Guardian, cho biết đó là nỗi đau đầu của nhiều nền tảng mạng xã hội, bao gồm cả TikTok.
"TikTok nổi tiếng là nơi mà các cô gái tuổi teen có thể nhận được những tin nhắn đáng sợ, gạ gẫm từ đàn ông lớn tuổi", Hern nói.
Trẻ em dễ trở thành con mồi của những kẻ ấu dâm trên TikTok (Nguồn: Internet)
Một cuộc điều tra của BBC vào năm 2019, phát hiện TikTok không thể loại bỏ tài khoản của những người gửi tin nhắn tình dục cho thanh thiếu niên và trẻ em. Chỉ trong 3 tháng, BBC đã thu thập hàng trăm bình luận đề cập tới vấn đề tình dục được để lại dưới các video do thanh thiếu niên và trẻ em tải lên. Ngôn ngữ được sử dụng từ khêu gợi tình dục đến tục tĩu.
Bắt nạt trực tuyến: Vấn nạn của không chỉ riêng TikTok
Với sự phổ biến của TikTok, lượng tiêu cực nhắm vào người dùng của nó cũng theo đó mà tăng lên. Nền tảng này có vẻ giống như con dao 2 lưỡi, giúp một đứa trẻ có thể thỏa sức tưởng tượng và sáng tạo xung quanh, nhưng cũng rất dễ tạo mặc cảm vì những lời nói ác ý từ cộng đồng mạng. Điển hình vào tháng 6/2020, một cô gái trẻ 16 tuổi người Ấn Độ đã treo cổ tự tử, sau khi cô liên tục chịu sức ép từ dư luận trên TikTok.
Nhiều bình luận khiếm nhã liên tục xuất hiện
Đừng để đứa trẻ phải chịu những lời nói từ mạng xã hội (Nguồn: Internet)
Không còn giới hạn ở sân trường hay góc phố, bắt nạt thời hiện đại có thể xảy ra ở nhà cũng như ở trường - về cơ bản là 24 giờ một ngày. Những đứa trẻ được chọn có thể cảm thấy chúng như bị nổ tung liên tục và không có lối thoát. Miễn là trẻ em có quyền truy cập vào điện thoại, máy tính hoặc thiết bị khác (bao gồm cả máy tính bảng), chúng sẽ gặp rủi ro.
Ảnh hưởng lâu dài hoặc thường xuyên đe dọa trực tuyến có thể khiến cả nạn nhân và kẻ bắt nạt có nguy cơ cao như lo lắng, trầm cảm và các rối loạn liên quan đến căng thẳng khác. Trong một số trường hợp được công bố rộng rãi, một số trẻ em có hành vi tự sát. Các chuyên gia nói rằng những đứa trẻ bị bắt nạt hay chính những kẻ bắt nạt có nguy cơ tự sát và cố gắng tự sát ở mức độ cao hơn.
Biện pháp giữ an toàn cho trẻ khi sử dụng TikTok
Một số cách để bé có thể vừa giải trí bằng mạng xã hội TikTok mà vẫn đảm bảo tính an toàn gồm:
- Khống chế thời gian sử dụng: Trẻ nhỏ chỉ nên truy cập mạng xã hội này trong khoảng 45 phút mỗi ngày và bố mẹ nên giám sát việc trẻ xem gì.
- Đưa ra nguyên tắc sử dụng: Nguyên tắc cộng đồng được nhà phát hành cung cấp nhằm đưa ra cái nhìn sâu sắc về ứng dụng. Bạn hãy giải thích cho con về các quy định để bé hiểu rõ hơn về những gì mà con có thể và không thể chia sẻ trên nền tảng này.
- Chuyển sang chế độ cá nhân: Mặc định ban đầu của tài khoản TikTok thường là ở chế độ công khai, nghĩa là nội dung mà bé đăng có thể được tất cả mọi người xem. Tuy nhiên, bạn có thể thay đổi cài đặt này thành "Riêng tư". Tính năng này cho phép bạn quản lý những người theo dõi, bình luận hoặc thích bài viết.
- Dạy con về bắt nạt trên mạng xã hội: Nền tảng mạng xã hội là nơi mà mọi người có thể tiếp xúc với con bạn. Một số có thể để lại những bình luận gây tổn thương hoặc lời lẽ xúc phạm gây ảnh hưởng đến tâm trí con bạn. Do vậy, hãy thảo luận với bé về vấn đề bắt nạt trên mạng xã hội và hướng dẫn con những điều cần làm khi gặp phải tình huống tương tự.
TikTok vận hành theo mô hình mạng xã hội, trong đó người dùng có thể chia sẻ những đoạn video clip ngắn hài hước cho nhau. Thế nhưng, sự phổ biến của ứng dụng trên đã dẫn đến những hậu quả khó lường. Nền tảng bắt đầu thu hút những kẻ lừa đảo, ấu dâm và cổ xúy cho các hành động đi ngược với văn minh xã hội.
Ứng dụng TikTok (Ảnh: Getty)
Về bản chất, TikTok là nền tảng ảo, nơi mọi người chia sẻ và xem video của người dùng khác. Ứng dụng này đã trở nên phổ biến rộng rãi, trong đó trẻ em được quyền thể hiện sự sáng tạo của mình. Các nhà quảng cáo cũng kiếm được rất nhiều tiền từ khách hàng của TikTok. Song song với những ưu điểm, TikTok cũng tiềm ẩn những nhược điểm mà cha mẹ nào cũng nên lưu ý.
Ứng dụng TikTok có một nhược điểm rất nghiêm trọng - đó là kiểm duyệt nội dung. Tính đến tháng 10/2020, TikTok đã dính không ít vụ bê bối trên nhiều quốc gia khác nhau. Chính vì xu hướng và đề xuất video xuất hiện một cách tự phát, cho nên ta không thể đoán trước được, điều gì khiến hôm nay "xuất hiện" trend và sau đó "lan truyền" diện rộng trong ngày hôm sau. Những mối nguy hiểm chính đang thách thức TikTok hàng ngày như: Thử thách "độc hại", nội dung cổ xúy tình dục, sự hiện diện của kẻ ấu dâm giữa rừng người dùng, nguy cơ chịu những lời bình luận khiếm nhã về cơ thể, bị bắt nạt trên Internet và trong cuộc sống...
Trào lưu "độc hại"
Chỉ riêng trong năm 2020, đã có rất nhiều trào lưu được giới trẻ, người dùng cổ xúy. Đầu tiên phải kể đến thử thách điên rồ từ Venezuela, có tên gọi là Skull-breaker (tức Vỡ đầu). 3 người đứng cạnh nhau rồi cùng nhảy lên. Trong khi nhảy, 2 người ở 2 bên sẽ dùng chân để gạt chân của người giữa. Điều này khiến người ở giữa ngã xuống và sau đó là đầu đập xuống đất. Thử thách này đã trở thành "trend" tại Mỹ dẫn đến nhiều chấn thương của những người tham gia.
Tiếp đó là thử thách dành cho các cô gái - "Không áo ngực". Các cô gái trẻ thực hiện các động tác nhảy múa trước ống kính không mặc áo ngực. Thử thách rất phản cảm này đã thu hút giới trẻ nhiều nước tham gia.
Thử thách cho đồng xu vào ổ điện. Lưu ý, thử thách này có thể gây hỏa hoạn và thương vong. Cụ thể, tay người chơi sẽ cầm đồng xu và cho vào khe giữa cục sạc điện thoại với ổ cắm điện, rồi đứng xem tia lửa phát ra. Tại 1 trường học của bang Massachusetts, Mỹ đã bị chìm trong biển lửa do có học sinh thực hiện trò nghịch dại này.
Thương tâm nhất và cũng đáng giận nhất là trào lưu #Benadryl Challenge (Thử thách uống thuốc dị ứng) để tạo nên ảo giác. Những người tạo nên thử thách #Benadryl Challenge nói rằng, mọi người sẽ cảm thấy hưng phấn và gặp ảo giác nếu uống khoảng 12 viên thuốc dị ứng trở lên. Đã có 3 học sinh trung học phải nhập viện vì tham gia trò chơi này.
Trước đó, thử thách chết người mang tên gọi #Salt Challenge (Thử thách muối) cũng từng lan truyền với tốc độ nhanh chóng trên TikTok. Trào lưu nguy hiểm này bắt nguồn từ một người dùng TikTok có tên Landon. Người này đã đổ cả một lọ muối vào miệng của mình và chỉ đến khi cổ họng của anh không thể chịu đựng được nữa mới nhổ muối trong miệng mình ra.
Theo ý kiến chuyên gia, việc tiêu thụ một lượng muối quá lớn có thể dẫn đến ngộ độc, thậm chí tử vong.
Nội dung cổ xúy tình dục
TikTok là một trong những nơi mà trẻ em có mong muốn trở thành người lớn. Ứng dụng cung cấp cho trẻ nhiều ví dụ về sự "trưởng thành" này. Trong số các video có sẵn trên TikTok, có tỷ lệ lớn chứa nội dung khiêu dâm. Thông thường, các clip chỉ giới hạn ở mục đích khoe hình thể duyên dáng của các cô gái trẻ. Tuy nhiên, cũng có những clip thể hiện hành động mang tính chất gợi dục một cách công khai.
"34+35" là một bài hát nằm trong album mới của ca sĩ Ariana Grande, đang gây trái chiều trong giới phê bình là ví dụ điển hình. Tiêu đề và điệp khúc của bài hát đề cập đến tư thế quan hệ tình dục, trong khi phần còn lại của lời bài hát đề cập đến các trò chơi, những lời nói đôi co và trò đùa gợi dục. Giờ đây, có hơn 1,4 triệu video trên TikTok cover điệu nhảy khiêu gợi trong MV. Đa số là các cô gái trẻ với thân hình gợi cảm thu hút rất nhiều lượt xem và chia sẻ. Ngoài ra, trào lưu này kích thích sự tò mò của trẻ nhỏ bắt chước và làm theo vì đây là xu hướng đám đông.
Không chỉ bài hát, những nội dung "độc hại" cũng len lỏi trong từng ngõ ngách của TikTok.
Nhiều tài khoản sử dụng những từ ngữ khêu gợi, phản cảm để nói về tình dục
Nữ TikToker thản nhiên thay đồ trước ống kính cho thiên hạ xem
Chưa hết, gõ hashtag #hiddencamera (thử thách quay lén) trên thanh tìm kiếm của ứng dụng, kết quả cho thấy hơn 132 triệu lượt xem nội dung liên quan.
Phần lớn, các đoạn clip được chia sẻ là thành quả của sự rình rập và lén ghi hình ai đó ở ngoài đường hay nơi riêng tư
Nơi tập trung sự chú ý từ những kẻ biến thái
Sự hiện diện của những kẻ biến thái trên mạng xã hội Tinder, Facebook hay TikTok là một thực tế đã được biết đến từ lâu. Những người có nhu cầu tình dục lệch lạc đang tìm kiếm nạn nhân tiềm năng của họ là trẻ em. Chúng có thể là bất cứ ai từ địa vị, quan hệ để chiếm lấy lòng tin từ chủ tài khoản. Hoặc giả danh làm người hâm mộ chân thành và yêu cầu họ tải lên các video tục tĩu hơn.
Thường những kẻ ấu dâm sử dụng các thủ đoạn đe dọa. Sau khi nạn nhân gửi video, chúng bắt đầu tống tiền đứa trẻ hoặc ép làm theo ý của mình. Do sự ngây thơ và thiếu kỹ năng, nhiều TikToker trẻ em không có lựa chọn nào khác ngoài việc đi theo sự dẫn dắt của kẻ biến thái.
Cư dân mạng 1 phen bất bình vì hành vi ấu dâm của Moreno với bé gái trên TikTok (Nguồn: Internet)
Theo CBC, trong nguyên tắc cộng đồng của mình, TikTok "cam kết sâu sắc" đối với sự an toàn của trẻ em và "không khoan nhượng" đối với hành vi có thể dẫn đến tình trạng lạm dụng hoặc bóc lột tình dục trẻ em. Tuy nhiên, theo Alex Hern, biên tập viên công nghệ cho The Guardian, cho biết đó là nỗi đau đầu của nhiều nền tảng mạng xã hội, bao gồm cả TikTok.
"TikTok nổi tiếng là nơi mà các cô gái tuổi teen có thể nhận được những tin nhắn đáng sợ, gạ gẫm từ đàn ông lớn tuổi", Hern nói.
Trẻ em dễ trở thành con mồi của những kẻ ấu dâm trên TikTok (Nguồn: Internet)
Một cuộc điều tra của BBC vào năm 2019, phát hiện TikTok không thể loại bỏ tài khoản của những người gửi tin nhắn tình dục cho thanh thiếu niên và trẻ em. Chỉ trong 3 tháng, BBC đã thu thập hàng trăm bình luận đề cập tới vấn đề tình dục được để lại dưới các video do thanh thiếu niên và trẻ em tải lên. Ngôn ngữ được sử dụng từ khêu gợi tình dục đến tục tĩu.
Bắt nạt trực tuyến: Vấn nạn của không chỉ riêng TikTok
Với sự phổ biến của TikTok, lượng tiêu cực nhắm vào người dùng của nó cũng theo đó mà tăng lên. Nền tảng này có vẻ giống như con dao 2 lưỡi, giúp một đứa trẻ có thể thỏa sức tưởng tượng và sáng tạo xung quanh, nhưng cũng rất dễ tạo mặc cảm vì những lời nói ác ý từ cộng đồng mạng. Điển hình vào tháng 6/2020, một cô gái trẻ 16 tuổi người Ấn Độ đã treo cổ tự tử, sau khi cô liên tục chịu sức ép từ dư luận trên TikTok.
Nhiều bình luận khiếm nhã liên tục xuất hiện
Đừng để đứa trẻ phải chịu những lời nói từ mạng xã hội (Nguồn: Internet)
Không còn giới hạn ở sân trường hay góc phố, bắt nạt thời hiện đại có thể xảy ra ở nhà cũng như ở trường - về cơ bản là 24 giờ một ngày. Những đứa trẻ được chọn có thể cảm thấy chúng như bị nổ tung liên tục và không có lối thoát. Miễn là trẻ em có quyền truy cập vào điện thoại, máy tính hoặc thiết bị khác (bao gồm cả máy tính bảng), chúng sẽ gặp rủi ro.
Ảnh hưởng lâu dài hoặc thường xuyên đe dọa trực tuyến có thể khiến cả nạn nhân và kẻ bắt nạt có nguy cơ cao như lo lắng, trầm cảm và các rối loạn liên quan đến căng thẳng khác. Trong một số trường hợp được công bố rộng rãi, một số trẻ em có hành vi tự sát. Các chuyên gia nói rằng những đứa trẻ bị bắt nạt hay chính những kẻ bắt nạt có nguy cơ tự sát và cố gắng tự sát ở mức độ cao hơn.
Biện pháp giữ an toàn cho trẻ khi sử dụng TikTok
Một số cách để bé có thể vừa giải trí bằng mạng xã hội TikTok mà vẫn đảm bảo tính an toàn gồm:
- Khống chế thời gian sử dụng: Trẻ nhỏ chỉ nên truy cập mạng xã hội này trong khoảng 45 phút mỗi ngày và bố mẹ nên giám sát việc trẻ xem gì.
- Đưa ra nguyên tắc sử dụng: Nguyên tắc cộng đồng được nhà phát hành cung cấp nhằm đưa ra cái nhìn sâu sắc về ứng dụng. Bạn hãy giải thích cho con về các quy định để bé hiểu rõ hơn về những gì mà con có thể và không thể chia sẻ trên nền tảng này.
- Chuyển sang chế độ cá nhân: Mặc định ban đầu của tài khoản TikTok thường là ở chế độ công khai, nghĩa là nội dung mà bé đăng có thể được tất cả mọi người xem. Tuy nhiên, bạn có thể thay đổi cài đặt này thành "Riêng tư". Tính năng này cho phép bạn quản lý những người theo dõi, bình luận hoặc thích bài viết.
- Dạy con về bắt nạt trên mạng xã hội: Nền tảng mạng xã hội là nơi mà mọi người có thể tiếp xúc với con bạn. Một số có thể để lại những bình luận gây tổn thương hoặc lời lẽ xúc phạm gây ảnh hưởng đến tâm trí con bạn. Do vậy, hãy thảo luận với bé về vấn đề bắt nạt trên mạng xã hội và hướng dẫn con những điều cần làm khi gặp phải tình huống tương tự.
Theo: Internet
