Vn-Z.vn Ngày 21 tháng 11 năm 2023, Các nhà khoa học lần đầu tiên phát hiện một đàn khỉ đen sống tại Cộng hòa Bờ Biển Ngà có thể sử dụng chiến thuật quân sự phổ biến trong chiến tranh con người nhằm thu thập thông tin về nhóm khỉ kẻ địch.
Khỉ đen, là loài có quan hệ họ hàng gần gũi với con người, không chỉ thông minh mà còn có cấu trúc xã hội phức tạp. Loài khỉ này thường sống thành từng đàn có vài chục cá thể, khỉ đen có thể sinh sống trong lãnh thổ rộng khoảng vài chục km vuông. Biên giới lãnh thổ của các đàn khỉ đen không cố định, nên chúng thường phải tuần tra biên giới để ngăn chặn sự xâm nhập của các đàn khác. Các tuần tra này đôi khi leo lên mức "tấn công", tiến sâu vào lãnh thổ của các đàn láng giềng.
Xung đột giữa các đàn khỉ đen có thể rất dã man, thậm chí có thể gây tử vong. Chúng sẽ tổ chức các cuộc tấn công có tổ chức, ẩn nấp, đuổi bắt và đánh bắt kẻ thù, đôi khi thậm chí là giết chết lẫn nhau. Hành vi bạo lực của khỉ đen có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như sự phong phú của thức ăn, tỉ lệ giới tính, quy mô và cân bằng sức mạnh trong đàn.
Dự đoán về khả năng của khỉ đen tiến hoặc rút lui khỏi vị trí của đối thủ, tùy thuộc vào độ cao, sự mất cân đối quyền lực, và khoảng cách giữa các cộng đồng.
Những hình dáng khỉ đen ngồi: những con đang thu thập thông tin (được minh họa bằng hình vẽ "tai"); hình dạng khỉ đen đứng: những con khỉ đen đối thủ; vòng hình cung đen mô tả phạm vi phát hiện âm thanh có thể nghe xa hơn từ độ cao cao hơn; các vòng hình xám miêu tả rủi ro có thể do đối thủ gây ra (thấp, trung bình, cao); mũi tên màu đỏ: khả năng tiến về phía đối thủ; mũi tên màu tím: khả năng rút lui khỏi đối thủ; độ dày của mũi tên: mức độ của khả năng đó. ( nguồn journals.plos.org)
Để hiểu rõ hơn về xung đột giữa các đàn khỉ đen, một nhóm các nhà khoa học đã tiến hành quan sát và theo dõi hai đàn khỉ đen kề nhau sống tại Vườn quốc gia Taï ở khu vực Bờ Biển Ngà trong thời gian dài. Họ và các trợ lý địa phương đã theo dõi khỉ đen từ năm 2013 đến 2016 trong khoảng 8-12 giờ mỗi ngày và thu thập dữ liệu GPS cũng như hành vi của chúng. Họ phát hiện rằng, khỉ đen sử dụng các vùng cao nguyên để giám sát đối thủ, hành động này tương tự như thực hiện nhiệm vụ chiến thuật trinh sát định vị quân sự.
Cụ thể, các nhà khoa học phát hiện rằng, khi các khỉ đen tiến về biên giới của lãnh thổ của mình, chúng có xu hướng leo lên những đồi cao. Trên những đồi cao này, chúng sẽ nghỉ ngơi một cách yên tĩnh, không thực hiện các hoạt động làm ảnh hưởng đến khả năng nghe của chúng.
Các nhà khoa học cũng nhận thấy rằng, khi đối thủ ở xa, khỉ đen có khả năng cao sẽ tiến vào lãnh thổ tranh chấp từ cao nguyên, điều này cho thấy chúng sử dụng thông tin thu thập được khi quan sát từ vùng cao nguyên để tránh xung đột. Tuy nhiên, chúng cũng có thể sử dụng những thông tin này để tìm cơ hội tấn công.
Khi các thành viên của hai đàn khỉ đen gặp nhau, sự chênh lệch về số lượng là yếu tố quyết định xem liệu xung đột sẽ trở nên bạo lực hay không. Khỉ đen có vẻ có khả năng đánh giá tình hình và lợi ích của xung đột, và thông tin từ cao nguyên giúp chúng làm điều này.
Sử dụng cao nguyên để đánh giá tình hình là một trong những chiến thuật quân sự cổ điển của con người. Nghiên cứu này cho thấy rằng, khỉ đen cũng sử dụng chiến thuật trinh sát tương tự như con người, đây cũng là lần đầu tiên các nhà khoa học ghi nhận được hành vi này ở loài động vật không phải loài người. Các nhà khoa học tin rằng, chiến thuật này có thể được tự nhiên lựa chọn, giúp khỉ đen mở rộng lãnh thổ và tìm kiếm tài nguyên.
Ngoài ra, nghiên cứu này cũng cho thấy, khỉ đen không chỉ có thể chú ý đến nguy hiểm xung quanh mà còn có thể tự hoạt động tìm thông tin hữu ích để hướng dẫn hành động của chúng. Điều này cho thấy khỉ đen có khả năng nhận thức về bản thân (metacognition), tức là có khả năng suy ngẫm về thông tin chúng biết và từ đó tìm kiếm thông tin mới.
Bạn đọc có thể tham khảo thêm thông tin tại đây
Khỉ đen, là loài có quan hệ họ hàng gần gũi với con người, không chỉ thông minh mà còn có cấu trúc xã hội phức tạp. Loài khỉ này thường sống thành từng đàn có vài chục cá thể, khỉ đen có thể sinh sống trong lãnh thổ rộng khoảng vài chục km vuông. Biên giới lãnh thổ của các đàn khỉ đen không cố định, nên chúng thường phải tuần tra biên giới để ngăn chặn sự xâm nhập của các đàn khác. Các tuần tra này đôi khi leo lên mức "tấn công", tiến sâu vào lãnh thổ của các đàn láng giềng.
Xung đột giữa các đàn khỉ đen có thể rất dã man, thậm chí có thể gây tử vong. Chúng sẽ tổ chức các cuộc tấn công có tổ chức, ẩn nấp, đuổi bắt và đánh bắt kẻ thù, đôi khi thậm chí là giết chết lẫn nhau. Hành vi bạo lực của khỉ đen có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như sự phong phú của thức ăn, tỉ lệ giới tính, quy mô và cân bằng sức mạnh trong đàn.
Dự đoán về khả năng của khỉ đen tiến hoặc rút lui khỏi vị trí của đối thủ, tùy thuộc vào độ cao, sự mất cân đối quyền lực, và khoảng cách giữa các cộng đồng.
Những hình dáng khỉ đen ngồi: những con đang thu thập thông tin (được minh họa bằng hình vẽ "tai"); hình dạng khỉ đen đứng: những con khỉ đen đối thủ; vòng hình cung đen mô tả phạm vi phát hiện âm thanh có thể nghe xa hơn từ độ cao cao hơn; các vòng hình xám miêu tả rủi ro có thể do đối thủ gây ra (thấp, trung bình, cao); mũi tên màu đỏ: khả năng tiến về phía đối thủ; mũi tên màu tím: khả năng rút lui khỏi đối thủ; độ dày của mũi tên: mức độ của khả năng đó. ( nguồn journals.plos.org)
Cụ thể, các nhà khoa học phát hiện rằng, khi các khỉ đen tiến về biên giới của lãnh thổ của mình, chúng có xu hướng leo lên những đồi cao. Trên những đồi cao này, chúng sẽ nghỉ ngơi một cách yên tĩnh, không thực hiện các hoạt động làm ảnh hưởng đến khả năng nghe của chúng.
Các nhà khoa học cũng nhận thấy rằng, khi đối thủ ở xa, khỉ đen có khả năng cao sẽ tiến vào lãnh thổ tranh chấp từ cao nguyên, điều này cho thấy chúng sử dụng thông tin thu thập được khi quan sát từ vùng cao nguyên để tránh xung đột. Tuy nhiên, chúng cũng có thể sử dụng những thông tin này để tìm cơ hội tấn công.
Khi các thành viên của hai đàn khỉ đen gặp nhau, sự chênh lệch về số lượng là yếu tố quyết định xem liệu xung đột sẽ trở nên bạo lực hay không. Khỉ đen có vẻ có khả năng đánh giá tình hình và lợi ích của xung đột, và thông tin từ cao nguyên giúp chúng làm điều này.
Sử dụng cao nguyên để đánh giá tình hình là một trong những chiến thuật quân sự cổ điển của con người. Nghiên cứu này cho thấy rằng, khỉ đen cũng sử dụng chiến thuật trinh sát tương tự như con người, đây cũng là lần đầu tiên các nhà khoa học ghi nhận được hành vi này ở loài động vật không phải loài người. Các nhà khoa học tin rằng, chiến thuật này có thể được tự nhiên lựa chọn, giúp khỉ đen mở rộng lãnh thổ và tìm kiếm tài nguyên.
Ngoài ra, nghiên cứu này cũng cho thấy, khỉ đen không chỉ có thể chú ý đến nguy hiểm xung quanh mà còn có thể tự hoạt động tìm thông tin hữu ích để hướng dẫn hành động của chúng. Điều này cho thấy khỉ đen có khả năng nhận thức về bản thân (metacognition), tức là có khả năng suy ngẫm về thông tin chúng biết và từ đó tìm kiếm thông tin mới.
Bạn đọc có thể tham khảo thêm thông tin tại đây
Chimpanzees make tactical use of high elevation in territorial contexts
Use of high elevation in warfare requires high cognitive skills but is not uniquely human. This study shows that wild chimpanzees can detect their enemies from afar by exploiting hilltops in their topographic landscape, allowing them to assess the risk and adjust their movements accordingly.
BÀI MỚI ĐANG THẢO LUẬN