Tu Chính Án thứ 25 và việc thay thế tổng thống
Tu Chính Án thứ 25 cho phép thay thế tổng thống Mỹ nếu tổng thống không đủ khả năng làm tròn chức vụ tổng thống vì lý do sức khỏe.
Đảng Dân Chủ và chủ tịch hạ viện, Nancy Pelosi, tìm nhiều cách truất phế Trump từ khi Trump nhận chức, từ việc tố giác, điều tra chính quyền Trump làm tay sai của Nga, impeaching (luận tội trước tòa án thượng viện) Trump, khi Covid-19 bắt đầu lan rộng trên thế giới...., nhưng đều thất bại.
Ngày 8 tháng 10, bà Pelosi và đảng Dân Chủ tuyên bố sẽ thành lập một ủy ban để điều tra, truất phế Trump dựa trên Tu Chính Án thứ 25 của Hiến Pháp Mỹ. Lý do muốn truất phế Trump của bà là Trump đã.....
Tweeted quá nhiều sau khi rời quân y viện vì nhiễm Covid-19. Bà lập luận vì khi điều trị Covid-19, bác sĩ đã cho Trump dùng một liều thuốc có tác dụng phụ, và tác dụng phụ này đã làm Trump tweeted quá nhiều và có dấu hiệu suy thoái sức khỏe.
Khi được hỏi tại sao lại muốn truất phế Trump bây giờ, vào thời điểm sắp có tổng tuyển cử tổng thống, mà không đợi sau cuộc tổng tuyển cử, bà nói việc áp dụng Tu Chính Án thứ 25 trong thời gian này không dính dáng đến cá nhân Trump.
Từ ngày Trump đắc cử 2016, đã có sự chia rẽ trong nội bộ đảng Dân Chủ trong việc đề cử ứng cử viên tổng thống. Sau khi Trump đắc cử, đảng Dân Chủ có khuynh hướng nghiêng thêm nhiều qua hướng cực tả (far left). Nhưng nếu đề cử một người cực tả, đảng sợ mất phiếu. Nên đề cử Biden, một người thiên tả (center left) ứng cử viên phó tổng thống, Kamala Harris, một người cực tả. Vấn đề là Biden đã già, sức khỏe suy thoái, lầm lẫn rất nhiều, khó có thể chu toàn nhiệm vụ của một vị tổng thống. Nhưng đảng vẫn đề cử vì đã có Kamala Harris lên thay Biden nếu Biden thoái vị.
Ngay sau khi bà Pelosi tuyên bố đòi điều tra sức khỏe của Trump để truất phế, Trump chỉ trích bà, cho rằng bà mở đường cho Kamala Harris lên chức tổng thống nếu Biden đắc cử và từ chức (hoặc bị đảng của bà truất phế.)
Kế hoạch truất phế Trump và Pence chỉ có thể thành công khi cả hai không thể làm tròn công việc tổng thống và phó tổng thống vì lý do sức khỏe (chẳng hạn như cả hai bị bệnh nặng vì Covid-19, nhưng hiện tại Trump đã hồi phục và Pence âm tính). Xác xuất thành công rất nhỏ, hầu như không bao giờ thành sự thật vì cần phải có chữ ký của phó tổng thống và nội các, cộng thêm 2/3 số phiếu chấp thuận của hạ viện lẫn thượng viện. Hiện tại Dân Chủ chiếm đa số hạ viện (chưa đủ 2/3) và Cộng Hòa chiếm đa số tại thượng viện.
Nếu cả hai Trump và Pence bị truất phế vì Tu Chính Án Thứ 25, chủ tịch hạ viện, bà Pelosi sẽ lên làm tổng thống. Giấc mơ của đảng Dân Chủ nằm ở đây.
Giả sử nếu Trump thực sự có vấn đề nặng vì lý do sức khỏe, liệu đảng Dân Chủ có đánh bật đảng Cộng Hòa ra khỏi tòa bạch ốc để bà Pelosi lên thay thế được không? Vẫn khó thực hiện. Vì ngay sau khi nếu Trump bị truất phế, Pence sẽ lên thế và sẽ chọn phó tổng thống mới. Nếu sau đó Pence bị bệnh nặng sau đó và từ chức hoặc bị truất phế, vị phó tổng thống mới này sẽ lên thay thế và sẽ chọn một vị phó tổng thống mới.
Sơ đồ tiến trình áp dụng Tu Chính Án thứ 25 trong việc thay thế tổng thống