Trong âm thanh, có 2 công nghệ truyền tín hiệu phổ biến nhất đó chính là Analog và Digital. Như vậy làm thế nào để phân biệt được giữa Analog và Digital audio, và đâu là lựa chọn dành cho bạn. Bài viết dưới có thể nặng tính kỹ thuật.
1. Âm thanh analog là gì?
Analog theo từ điển có nghĩa là tín hiệu tương tự. Âm thanh analog nghĩa là âm thanh lúc sau cũng tương tự như lúc trước đó. Tưng tự không có nghĩa mà y chang mà mà là tương tự về bản chất tín hiệu nhưng sẽ có sự khác nhau vể cường độ âm thanh, tín hiệu. Vậy âm thanh analog chính là các tín hiệu âm thanh liên tục, tương tự thường được biểu diễn bằng biểu đồ X Y (cos, sin).
Hiểu chi tiết hơn: Tín hiệu analog là tín hiệu liên tục, đồ thị biểu diễn tín hiệu analog là một đường liên tục ( Ví dụ sin,cos,hoặc đường cong lên xuống bất kỳ). Nghĩa là tín hiệu lúc sau cũng có dạng tương tự như lúc trước đó. Cần phải hiểu tương tự ko có nghĩa y chang mà có nghĩa tương tự về bản chất tín hiệu. Nhưng sẽ khác về cường độ tín hiệu lúc sau so với lúc trước. Trong thiết bị điện tín hiệu analog là dòng điện, trong cuộc sống analog có thể là tín hiệu âm thanh ta nghe, hình ảnh ta thấy, trong viễn thông là sóng điện từ (tức ánh sáng không nhìn thấy)…
Ví dụ: Tiếng con người chúng ta nói chuyện được ghi nhận là sự kết hợp của chuỗi những dao động hình sin. Âm thanh trong đĩa cơ học đến phim nhựa quang học, tiếp đó đến cả băng cassette đều được ghi lại như là những chuỗi tín hiệu hình sin liên tục lên tường phôi chất liệu.
Hiện tại các dạng lưu trữ nhạc Analog có khá ít. Phổ biến như băng cối (tape), băng cassette, đĩa than (vinyl) hay thậm chí băng phim VHS cũng là một dạng analog.
2. Âm thanh digital là gì?
Digital là tín hệu số với 2 mức tín hiệu âm thanh kỹ thuật số (digital) là công nghệ được sử dụng để ghi chép, lưu trữ, tạo ra, tái tạo âm thanh bằng cách sử dụng các tín hiệu âm thanh mà chúng đã được mã hóa dưới dạng số cụ thể ở đây là số 0 và 1 tức là không liên tục. Trong điện tử người ta quy định điện thế cao đại diện cho mức 1, thấp cho mức 0.
Ví dụ cho dạng âm thanh này có thể kể đến một micro chuyển đổi âm thanh của ca sĩ hoặc nhạc cụ đến một tín hiệu điện tương tự, sau đó một ACD sẽ chuyển đổi những tín hiệu này thành tín hiệu số. Khi chúng ta muốn nghe lại ACD đó sẽ thực hiện quá trình ngược lại tức chuyển đổi từ tín hiệu kỹ thuật số thành tín hiệu tương tự.
Với nhạc Digital thì tất cả các nhạc mà các bạn nghe từ trên máy tính, máy nghe nhạc, điện thoại đều là nhạc Digital hay còn gọi là nhạc số nhé. Và cả nhạc từ đầu đĩa CD, SACD, DVD, Blu-ray cũng đều là nhạc số nhé.
Vào năm 1970, với tiến bộ đáng kể trong công nghệ âm thanh kỹ thuật số, công nghệ âm thanh digital dần dần thay thế công nghệ âm thanh analog trong nhiều lĩnh vực sản xuất âm thanh, ghi âm, kỹ thuật âm thanh và viễn thông trong năm 1990 và 2000. Và hiện nay, công nghệ ngày càng phát triển công nghệ âm thanh Digital đã vượt xa Analog khá là nhiều.
3. Ưu và nhược điểm của Analog và Digital.
3.1. Analog:
3.2. Digital:
Qua bài viết trên cũng đã nêu lên ưu và nhược điểm của Analog và Digital Audio. Vậy các bác sẽ chọn định dạng nào?
1. Âm thanh analog là gì?
Analog theo từ điển có nghĩa là tín hiệu tương tự. Âm thanh analog nghĩa là âm thanh lúc sau cũng tương tự như lúc trước đó. Tưng tự không có nghĩa mà y chang mà mà là tương tự về bản chất tín hiệu nhưng sẽ có sự khác nhau vể cường độ âm thanh, tín hiệu. Vậy âm thanh analog chính là các tín hiệu âm thanh liên tục, tương tự thường được biểu diễn bằng biểu đồ X Y (cos, sin).
Hiểu chi tiết hơn: Tín hiệu analog là tín hiệu liên tục, đồ thị biểu diễn tín hiệu analog là một đường liên tục ( Ví dụ sin,cos,hoặc đường cong lên xuống bất kỳ). Nghĩa là tín hiệu lúc sau cũng có dạng tương tự như lúc trước đó. Cần phải hiểu tương tự ko có nghĩa y chang mà có nghĩa tương tự về bản chất tín hiệu. Nhưng sẽ khác về cường độ tín hiệu lúc sau so với lúc trước. Trong thiết bị điện tín hiệu analog là dòng điện, trong cuộc sống analog có thể là tín hiệu âm thanh ta nghe, hình ảnh ta thấy, trong viễn thông là sóng điện từ (tức ánh sáng không nhìn thấy)…
Ví dụ: Tiếng con người chúng ta nói chuyện được ghi nhận là sự kết hợp của chuỗi những dao động hình sin. Âm thanh trong đĩa cơ học đến phim nhựa quang học, tiếp đó đến cả băng cassette đều được ghi lại như là những chuỗi tín hiệu hình sin liên tục lên tường phôi chất liệu.
Hiện tại các dạng lưu trữ nhạc Analog có khá ít. Phổ biến như băng cối (tape), băng cassette, đĩa than (vinyl) hay thậm chí băng phim VHS cũng là một dạng analog.
2. Âm thanh digital là gì?
Digital là tín hệu số với 2 mức tín hiệu âm thanh kỹ thuật số (digital) là công nghệ được sử dụng để ghi chép, lưu trữ, tạo ra, tái tạo âm thanh bằng cách sử dụng các tín hiệu âm thanh mà chúng đã được mã hóa dưới dạng số cụ thể ở đây là số 0 và 1 tức là không liên tục. Trong điện tử người ta quy định điện thế cao đại diện cho mức 1, thấp cho mức 0.
Ví dụ cho dạng âm thanh này có thể kể đến một micro chuyển đổi âm thanh của ca sĩ hoặc nhạc cụ đến một tín hiệu điện tương tự, sau đó một ACD sẽ chuyển đổi những tín hiệu này thành tín hiệu số. Khi chúng ta muốn nghe lại ACD đó sẽ thực hiện quá trình ngược lại tức chuyển đổi từ tín hiệu kỹ thuật số thành tín hiệu tương tự.
Với nhạc Digital thì tất cả các nhạc mà các bạn nghe từ trên máy tính, máy nghe nhạc, điện thoại đều là nhạc Digital hay còn gọi là nhạc số nhé. Và cả nhạc từ đầu đĩa CD, SACD, DVD, Blu-ray cũng đều là nhạc số nhé.
Vào năm 1970, với tiến bộ đáng kể trong công nghệ âm thanh kỹ thuật số, công nghệ âm thanh digital dần dần thay thế công nghệ âm thanh analog trong nhiều lĩnh vực sản xuất âm thanh, ghi âm, kỹ thuật âm thanh và viễn thông trong năm 1990 và 2000. Và hiện nay, công nghệ ngày càng phát triển công nghệ âm thanh Digital đã vượt xa Analog khá là nhiều.
3. Ưu và nhược điểm của Analog và Digital.
3.1. Analog:
Ưu điểm
- Chất lượng tín hiệu chuẩn do kỹ thuật lưu trữ ở dạng hình sin chuỗi thay đổi liên tục.
- Âm thanh có độ phân giải cao, chất lượng âm thanh tốt chiều lòng được những đôi tai khó tính nhất là trong âm nhạc.
- Hệ thống máy móc tuy cồng kềnh nhưng lại đơn giản do đó giúp tiết kiệm được nhiều chi phí đầu tư máy móc.
- Với những băng đĩa ghi âm analog thì có thể cắt nối được.
- Có giá trị sưu tầm, phong cách cổ điển
- Analog chủ yếu để truyền tải thông tin đi xa. Chúng ta có thể tìm thấy ứng dụng của công nghệ này trong tín hiệu truyền hình,vệ tinh,di động,cáp quang.
Nhược điểm
- Âm thanh analog thường lẫn nhiều tạp âm không cần thiết như tiếng gió….
- Bảo quản và lưu trữ, hơi khó khăn trong việc setup với người mới chơi
- Bị giảm chất lượng và thường bị giới hạn số lần sao chép sang các thiết bị, khi sao chép nhiều lần sẽ ảnh hưởng đến chất lượng âm thanh.
- Tín hiệu âm thanh bị tác động bởi dao động và điện áp và bị biến dạng
- Khi ghi hình thường khá phức tạp bằng nhiều mức trong các băng từ tính như băng cassette hay băng video.
- Trong phát thanh truyền hình công nghệ này phải xử lý tín hiệu ở nhiều mức gây nhiễu, nghẹt tiếng
3.2. Digital:
Ưu điểm
- Có thể lưu giữ và xử lý thông tin dễ dàng. Khi đã ghi âm một bài hát chúng ta có thể tiến hành sửa đổi, xử lý bất cứ lỗi nào để nó hay hơn, hợp với người nghe hơn.
- Việc lưu trữ âm thanh đa dạng có thể trên đĩa Cd, máy nghe nhạc, ổ đĩa, usb hoặc một thiết bị lưu trữ dữ liệu kỹ thuật số nào đó.
- Người ta có thể nén âm thanh để làm giảm kích thước tập tin và có thể xem, nghe trực tiếp trên các thiết bị như điện thoại, máy tính…
- Việc sao chép thông tin dễ dàng không bị giới hạn số lần thao tác và không ảnh hưởng chất lượng âm thanh.
- Nhờ việc lưu giữ dễ dàng gọn nhẹ nên việc phân phối âm thanh nói chung và âm nhạc nói riêng dễ dàng và tiết kiệm chi phí hơn qua internet. Trước đó người ta phân phối âm nhạc bằng cách bán các bản bản sao vật lý như băng đĩa…
- Âm thanh kỹ thuật số được giữ nguyên gốc
- Âm thanh digital đã được loại bỏ tất cả tạp âm
- Âm thanh digital không bị biến dạng
Nhược điểm
- Âm thanh, tín hiệu dễ bị tổn thất do ở dạng số. Tín hiệu âm thanh sẽ bị ảnh hưởng dù chỉ mất vài byte thôi.
- Hệ thống xử lý âm thanh digital hiện đại và phức tạp do đó tốn kém kinh phí đầu tư hơn.
- Âm thanh digital là kết quả của bước tiến công nghệ thể hiện lợi thế nổi trội nhất là trong việc lưu giữ, xử lý và sao chép thông tin.
- Khi chơi high-end có quá nhiều yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng âm thanh như xung nhiễu của nguồn, EMI/RFI, jitter, thậm chí xung của CPU, dạng ổ cứng và cả hệ điều hành...
- Nhiều người thắc mắc liệu trong tương lai âm thanh digital có thay thế cho âm thanh analog hay không. Tuy nhiên mỗi loại có một ưu và nhược điểm riêng nên sẽ song song tồn tại. Các bạn sẽ vẫn được thưởng thức âm nhạc theo những cách khác nhau tùy thuộc vào sở thích.
Qua bài viết trên cũng đã nêu lên ưu và nhược điểm của Analog và Digital Audio. Vậy các bác sẽ chọn định dạng nào?
Nhân Nguyễn
FB: FoxMinChan
FB: FoxMinChan
