Pham Ngoc Khanh
Rìu Sắt Đôi
Thân ái chào đại gia đình VNZ, nay Ngọc Khánh viết topic này với hi vọng chia sẻ và học hỏi với toàn thể anh chị em trên diễn đàn về phần cứng. Phần cứng máy tính ở đây quan trọng nhất vẫn là mainboard ( theo ngu ý của mình ) bởi lẽ đó là cơ sở để cho chiếc máy tính hoạt động. Một ngày đẹp trời nào đó nó dở chứng, ôi thôi rồi.....kết quả như thế nào thì ta biết rồi đấy.
Có rất nhiều bệnh về main như không kích được nguồn, không nhận ram, hở socket, chết chip bắc, nam, hay chạm chập trở, cuộn dây....
Thật sự khi main lỗi là rất khó chịu, và Ngọc Khánh băn khoăn mãi không biết có nên viết bài, thành lập topic này hay không, thôi thì mình biết rằng múa rìu qua mắt thợ nhưng đã đi đến quyết định viết bài với mong muốn chia sẻ những kinh nghiệm sửa chữa mainboar mà mình đã gặp và xử lý trong nhiều năm.
Với kiến thức còn non trẻ thì cúi xin các anh chị em thợ rộng lòng lượng thứ, mình nghĩ không đạp đổ miếng cơm của các anh em thợ đâu, vì mình chia sẻ để cho mọi người có kỹ năng it cơ bản, bởi mình biết để sửa được main thì cần phải có đồ nghề, ai muốn học hỏi cũng được, bởi trên internet bây giờ có rất nhiều trung tâm dạy nghề online với chi phí đắt đỏ ( tất nhiên bỏ tiền ra học thì sẽ khác ). Ở topic này mình muốn cùng tất cả các anh chị em ta cùng trao đổi và giúp đỡ nhau nhiều hơn về bệnh main và cách sửa chữa.
Thôi không dài dòng nữa, bắt tay thôi nào.
*) Đồ nghề cần thiết : Kính lúp ( để đọc mã trở, fet, rom…), Card test main, đồng hồ vạn năng ( kim hoặc điện tử ), máy khò hàn, main xác nếu có.
..........................Bắt đầu từ hôm nay ngày 11/11/2020. Ngọc Khánh xin mạn phép mở topic này để "múa rìu qua mắt thợ" để cùng anh em trao đổi lỗi main laptop và hướng xử lý các pan bệnh......
.......đang viết bài.....(trong bài viết có sử dụng tư liệu của nhiều nguồn ngày xửa ngày xưa mình tự học, nay xin phép được thiết kế, xây dựng lại thành 1 bài theo phong cách sư phạm nhất, có những kiến thức không rõ nguồn từ đâu bởi lẽ từ lâu lắm rồi mình không tài nào nhớ nổi vậy nên nếu có đụng chạm đến bản quyền bài viết hay hình ảnh của ai thì Ngọc Khánh xin phép được lượng thứ. Bởi lẽ với mục đích muốn xây dựng lên 1 ngôi nhà chung, cho anh em cùng nhau học tập, không ngoài mục đích hạ bệ hay đả kích một ai......
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
CHUYÊN ĐỀ 1 - KIẾN THỨC NỀN TẢNG VỀ LAPTOP
BÀI 1 - CÁC THÀNH PHẦN PHẦN CỨNG VÀ VAI TRÒ TƯƠNG ỨNG CHÚNG TRONG LAPTOP
1) MÀN HÌNH LCD
- Màn hình Laptop thường sử dụng màn hình tinh thể lỏng, là nơi hiển thị hình ảnh mầu cho chúng ta giao tiếp với máy tính.
- Màn hình trên mỗi dòng máy thường có độ phân giải khác nhau nhưng chúng thường có chuẩn chân cắm là 20 chân hoặc 30 chân tín hiệu.
- Trên màn hình được cấu tạo bởi các điểm ảnh (pixels), độ phân giải của màn hình được tính bởi số điểm ảnh theo chiều ngang nhân với số điểm ảnh theo chiều dọc.
- Màn hình có thể bị hỏng với các biểu hiện:
- Có màn sáng trắng không có hình.
- Hình ảnh có kẻ ngang, dọc.
- Hình bị nhiễu mầu, ảnh chớp giật.
2) BO CAO ÁP
Xem phần đính kèm 19106
- Bo cao áp nằm ở ngay phía dưới màn hình LCD, nó có nhiệm vụ kích điện áp DC lên đến khoảng 1300V - 1500V để cấp cho bóng cao áp ở mép màn hình để tạo ánh sáng nền cho màn hình.
3) BÀN PHÍM, CHUỘT
- Bàn phím của Laptop là phần cho phép chúng ta nhập dữ liệu vào máy tính, khác với các bàn phím PC, bàn phím Laptop thường có thêm các phím chức năng như phím điều chỉnh độ sáng, xuất tín hiệu ra cổng CRT... khi chúng ta bấm kết hợp các phím đó với phím Fn.
- Bàn phím Laptop là phần che mainboard bên dưới, nếu ta tháo bàn phím ra thì sẽ nhìn thấy mainboard và các linh kiện của Main
4) Ổ cứng HDD.
- Ổ cứng có chức năng lưu trữ các phần mềm của máy tính như hệ điều hành, các chương trình ứng dụng, tài liệu...
- Khi ổ cứng chưa được cài đặt thì máy tính bật lên chỉ có logo của nhà sản xuất hoặc có một số thông báo không có dữ liệu trong ổ cứng, khi máy tính không có ổ cứng thì nó chạy bằng chương trình BIOS do nhà sản xuất nạp vào trong bộ nhớ ROM.
5) Ổ CD ROM
- Ổ CD ROM trong máy tính cho phép chúng ta ghi đọc dữ liệu trên các đĩa CD, DVD.
- Ổ CD ROM có thể tháo ra dễ dàng, khi máy không có ổ CD ROM nó vẫn có thể hoạt động và vẫn vào được Windows
6) Bộ nhớ RAM
- Bộ nhớ RAM là bộ nhớ quan trọng trong hoạt động của máy tính, nếu không có RAM thì máy tính không thể hoạt động, dung lượng bộ nhớ RAM có quyết định đến tốc độ máy tính.
- Trong quá trình máy tính hoạt động, bộ nhớ RAM sẽ lưu tạm toàn bộ các chương trình mà máy tính đang chạy như phần lõi hệ điều hành, các chương trình bạn đang chạy, các hình ảnh, video mà bạn đang xem đều được lưu tạm trong RAM.
7) Mainboard ( Bo mạch chủ )
- Vỉ máy được thiết kế bên dưới bàn phím, vỉ máy là nơi liên kết các linh kiện của máy thông qua các đường mạch in, trên vỉ máy là các linh kiện như Chipset, IC, điện trở, tụ điện...
- Vỉ máy Laptop thường có nhiều lớp mạch in, vì vậy việc dò mạch trên vỉ máy Laptop là điều rất khó khăn phức tạp.
- Để sửa chữa vỉ máy Laptop, người ta thường dựa vào sự hiểu biết nguyên lý mạch hơn là sự quan sát hay dò mạch mà những người thợ điện tử vẫn áp dụng.
8) CPU.
- CPU hay còn gọi là Chip, là một IC duy nhất trên máy có thể tháo lắp mà không cần dùng đến máy hàn, trong máy tính CPU là linh kiện có ảnh hưởng lớn nhất đến tốc độ xử lý của máy.
- Hiện trên thị trường máy tính thì CPU thường sử dụng hai loại chip là chip Intel và Chip AMD, ở VN thì người tiêu dùng thường ưa chuộng dòng chip Intel hơn bởi tính ổn định của nó, còn chip AMD thì có sức mạnh về xử lý đồ hoạ nhưng độ ổn định kém hơn và chạy nóng hơn.
- Nếu CPU của máy tính bị hỏng thì máy sẽ không thể khởi động được
9) Card Wireless. (card Wifi)
- Card Wireless cho phép máy tính kết nối đến hệ thống mạng LAN hoặc kết nối Internet qua sóng Wifi.
- Card Wireless thường được gắn vào máy qua khe PCI hoặc Mini PCI và có thể tháo ra thay thế dễ dàng.
10) Pin - BATERY.
- Pin là bộ phận cung cấp điện cho máy tính, nếu máy tính không cắm điện mà chạy bằng Pin thì được khoảng 2 đến 3 tiếng đồng hồ, bên trong Pin có thể có 4, 6 hoặc 8 quả Pin và gọi là Cell, Pin càng nhiều Cell thì thời gian sử dụng càng bền.
- Máy tính không có Pin bạn vẫn có thể sử dụng khi dùng Adapter và cấp nguồn qua cổng DC In.
11) Chipset bắc.
- Chipset bắc là linh kiện trên vỉ máy, chân gầm, chúng thường bố trí đứng cạnh CPU và trao đổi dữ liệu trực tiếp với CPU.
- Chipset bắc có nhiệm vụ điều khiển dữ liệu vào ra các thành phần như CPU, RAM, Chip Video.
- Một số dòng máy thì Chipset bắc tích hợp luôn Chip video.
- Nếu hỏng Chipset bắc thì máy mất khả năng khởi động, đèn báo nguồn sáng nhưng không sáng màn hình.
12) Chipset nam.
- Là chip chân gầm thường đứng gần Chipset bắc nhưng không đứng gần CPU.
- Chipset nam thường là Chip do Intel sản xuất, trên thân Chip thường có ký hiệu là: 82801xxx, trong đó xxx là ba ký tự cuối như FBM hoặc DBM...
- Chipset nam kiêm nhiệm rất nhiều nhiệm vụ trên máy tính như:
- Điều khiển ổ đĩa HDD, CDROM
- Giao tiếp ra các Card mở rộng qua cổng PCI
- Giao tiếp với BIOS
- Giao tiếp và điều khiển card Sound, card Net.
- Giao tiếp với chip điều khiển nguồn.
- Khi máy tính khởi động, Chipset nam là linh kiện kiểm tra các mạch nguồn, nếu các mạch nguồn OK thì nó tạo ra tín hiệu Reset để khởi động máy.
- Hỏng Chipset nam thì máy sẽ mất khả năng khởi động và mất tín hiệu Reset hệ thống.
13) Chip Video. (Chip VGA)
- Chip Video trong Laptop thường có ký hiệu là ATI hoặc nVIDIA, chip này đứng cạnh chipset bắc.
- Các máy không có chip Video thì chipset bắc đã tích hợp chức năng của Chip video vào nó.
- Chip Video có nhiệm vụ xử lý dữ liệu rồi cung cấp cho màn hình LCD, nó giúp cho màn hình hiển thị được các hình ảnh có độ phân giải cao hơn, tốc độ làm tươi nhanh hơn, vì vậy làm cho hỉnh ảnh đẹp và linh hoạt hơn.
- Nếu hỏng Chip Video thì máy sẽ mất hình, mất ánh sáng màn hình (vì có lệnh điều khiển cao áp xuất phát từ Chip Video)
BÀI 2 -NHẬN BIẾT LINH KIỆN ĐIỆN TỬ TRÊN BO MẠCH CHỦ LAPTOP (MAINBOARD)
.............................................................................................................
Có rất nhiều bệnh về main như không kích được nguồn, không nhận ram, hở socket, chết chip bắc, nam, hay chạm chập trở, cuộn dây....
Thật sự khi main lỗi là rất khó chịu, và Ngọc Khánh băn khoăn mãi không biết có nên viết bài, thành lập topic này hay không, thôi thì mình biết rằng múa rìu qua mắt thợ nhưng đã đi đến quyết định viết bài với mong muốn chia sẻ những kinh nghiệm sửa chữa mainboar mà mình đã gặp và xử lý trong nhiều năm.
Với kiến thức còn non trẻ thì cúi xin các anh chị em thợ rộng lòng lượng thứ, mình nghĩ không đạp đổ miếng cơm của các anh em thợ đâu, vì mình chia sẻ để cho mọi người có kỹ năng it cơ bản, bởi mình biết để sửa được main thì cần phải có đồ nghề, ai muốn học hỏi cũng được, bởi trên internet bây giờ có rất nhiều trung tâm dạy nghề online với chi phí đắt đỏ ( tất nhiên bỏ tiền ra học thì sẽ khác ). Ở topic này mình muốn cùng tất cả các anh chị em ta cùng trao đổi và giúp đỡ nhau nhiều hơn về bệnh main và cách sửa chữa.
Thôi không dài dòng nữa, bắt tay thôi nào.
*) Đồ nghề cần thiết : Kính lúp ( để đọc mã trở, fet, rom…), Card test main, đồng hồ vạn năng ( kim hoặc điện tử ), máy khò hàn, main xác nếu có.
..........................Bắt đầu từ hôm nay ngày 11/11/2020. Ngọc Khánh xin mạn phép mở topic này để "múa rìu qua mắt thợ" để cùng anh em trao đổi lỗi main laptop và hướng xử lý các pan bệnh......
.......đang viết bài.....(trong bài viết có sử dụng tư liệu của nhiều nguồn ngày xửa ngày xưa mình tự học, nay xin phép được thiết kế, xây dựng lại thành 1 bài theo phong cách sư phạm nhất, có những kiến thức không rõ nguồn từ đâu bởi lẽ từ lâu lắm rồi mình không tài nào nhớ nổi vậy nên nếu có đụng chạm đến bản quyền bài viết hay hình ảnh của ai thì Ngọc Khánh xin phép được lượng thứ. Bởi lẽ với mục đích muốn xây dựng lên 1 ngôi nhà chung, cho anh em cùng nhau học tập, không ngoài mục đích hạ bệ hay đả kích một ai......
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
CHUYÊN ĐỀ 1 - KIẾN THỨC NỀN TẢNG VỀ LAPTOP
BÀI 1 - CÁC THÀNH PHẦN PHẦN CỨNG VÀ VAI TRÒ TƯƠNG ỨNG CHÚNG TRONG LAPTOP
1) MÀN HÌNH LCD
- Màn hình Laptop thường sử dụng màn hình tinh thể lỏng, là nơi hiển thị hình ảnh mầu cho chúng ta giao tiếp với máy tính.
- Màn hình trên mỗi dòng máy thường có độ phân giải khác nhau nhưng chúng thường có chuẩn chân cắm là 20 chân hoặc 30 chân tín hiệu.
- Trên màn hình được cấu tạo bởi các điểm ảnh (pixels), độ phân giải của màn hình được tính bởi số điểm ảnh theo chiều ngang nhân với số điểm ảnh theo chiều dọc.
- Màn hình có thể bị hỏng với các biểu hiện:
- Có màn sáng trắng không có hình.
- Hình ảnh có kẻ ngang, dọc.
- Hình bị nhiễu mầu, ảnh chớp giật.
2) BO CAO ÁP
Xem phần đính kèm 19106
- Bo cao áp nằm ở ngay phía dưới màn hình LCD, nó có nhiệm vụ kích điện áp DC lên đến khoảng 1300V - 1500V để cấp cho bóng cao áp ở mép màn hình để tạo ánh sáng nền cho màn hình.
3) BÀN PHÍM, CHUỘT
- Bàn phím của Laptop là phần cho phép chúng ta nhập dữ liệu vào máy tính, khác với các bàn phím PC, bàn phím Laptop thường có thêm các phím chức năng như phím điều chỉnh độ sáng, xuất tín hiệu ra cổng CRT... khi chúng ta bấm kết hợp các phím đó với phím Fn.
- Bàn phím Laptop là phần che mainboard bên dưới, nếu ta tháo bàn phím ra thì sẽ nhìn thấy mainboard và các linh kiện của Main
4) Ổ cứng HDD.
- Ổ cứng có chức năng lưu trữ các phần mềm của máy tính như hệ điều hành, các chương trình ứng dụng, tài liệu...
- Khi ổ cứng chưa được cài đặt thì máy tính bật lên chỉ có logo của nhà sản xuất hoặc có một số thông báo không có dữ liệu trong ổ cứng, khi máy tính không có ổ cứng thì nó chạy bằng chương trình BIOS do nhà sản xuất nạp vào trong bộ nhớ ROM.
5) Ổ CD ROM
- Ổ CD ROM trong máy tính cho phép chúng ta ghi đọc dữ liệu trên các đĩa CD, DVD.
- Ổ CD ROM có thể tháo ra dễ dàng, khi máy không có ổ CD ROM nó vẫn có thể hoạt động và vẫn vào được Windows
6) Bộ nhớ RAM
- Bộ nhớ RAM là bộ nhớ quan trọng trong hoạt động của máy tính, nếu không có RAM thì máy tính không thể hoạt động, dung lượng bộ nhớ RAM có quyết định đến tốc độ máy tính.
- Trong quá trình máy tính hoạt động, bộ nhớ RAM sẽ lưu tạm toàn bộ các chương trình mà máy tính đang chạy như phần lõi hệ điều hành, các chương trình bạn đang chạy, các hình ảnh, video mà bạn đang xem đều được lưu tạm trong RAM.
7) Mainboard ( Bo mạch chủ )
- Vỉ máy được thiết kế bên dưới bàn phím, vỉ máy là nơi liên kết các linh kiện của máy thông qua các đường mạch in, trên vỉ máy là các linh kiện như Chipset, IC, điện trở, tụ điện...
- Vỉ máy Laptop thường có nhiều lớp mạch in, vì vậy việc dò mạch trên vỉ máy Laptop là điều rất khó khăn phức tạp.
- Để sửa chữa vỉ máy Laptop, người ta thường dựa vào sự hiểu biết nguyên lý mạch hơn là sự quan sát hay dò mạch mà những người thợ điện tử vẫn áp dụng.
8) CPU.
- CPU hay còn gọi là Chip, là một IC duy nhất trên máy có thể tháo lắp mà không cần dùng đến máy hàn, trong máy tính CPU là linh kiện có ảnh hưởng lớn nhất đến tốc độ xử lý của máy.
- Hiện trên thị trường máy tính thì CPU thường sử dụng hai loại chip là chip Intel và Chip AMD, ở VN thì người tiêu dùng thường ưa chuộng dòng chip Intel hơn bởi tính ổn định của nó, còn chip AMD thì có sức mạnh về xử lý đồ hoạ nhưng độ ổn định kém hơn và chạy nóng hơn.
- Nếu CPU của máy tính bị hỏng thì máy sẽ không thể khởi động được
9) Card Wireless. (card Wifi)
- Card Wireless cho phép máy tính kết nối đến hệ thống mạng LAN hoặc kết nối Internet qua sóng Wifi.
- Card Wireless thường được gắn vào máy qua khe PCI hoặc Mini PCI và có thể tháo ra thay thế dễ dàng.
10) Pin - BATERY.
- Pin là bộ phận cung cấp điện cho máy tính, nếu máy tính không cắm điện mà chạy bằng Pin thì được khoảng 2 đến 3 tiếng đồng hồ, bên trong Pin có thể có 4, 6 hoặc 8 quả Pin và gọi là Cell, Pin càng nhiều Cell thì thời gian sử dụng càng bền.
- Máy tính không có Pin bạn vẫn có thể sử dụng khi dùng Adapter và cấp nguồn qua cổng DC In.
11) Chipset bắc.
- Chipset bắc là linh kiện trên vỉ máy, chân gầm, chúng thường bố trí đứng cạnh CPU và trao đổi dữ liệu trực tiếp với CPU.
- Chipset bắc có nhiệm vụ điều khiển dữ liệu vào ra các thành phần như CPU, RAM, Chip Video.
- Một số dòng máy thì Chipset bắc tích hợp luôn Chip video.
- Nếu hỏng Chipset bắc thì máy mất khả năng khởi động, đèn báo nguồn sáng nhưng không sáng màn hình.
12) Chipset nam.
- Là chip chân gầm thường đứng gần Chipset bắc nhưng không đứng gần CPU.
- Chipset nam thường là Chip do Intel sản xuất, trên thân Chip thường có ký hiệu là: 82801xxx, trong đó xxx là ba ký tự cuối như FBM hoặc DBM...
- Chipset nam kiêm nhiệm rất nhiều nhiệm vụ trên máy tính như:
- Điều khiển ổ đĩa HDD, CDROM
- Giao tiếp ra các Card mở rộng qua cổng PCI
- Giao tiếp với BIOS
- Giao tiếp và điều khiển card Sound, card Net.
- Giao tiếp với chip điều khiển nguồn.
- Khi máy tính khởi động, Chipset nam là linh kiện kiểm tra các mạch nguồn, nếu các mạch nguồn OK thì nó tạo ra tín hiệu Reset để khởi động máy.
- Hỏng Chipset nam thì máy sẽ mất khả năng khởi động và mất tín hiệu Reset hệ thống.
13) Chip Video. (Chip VGA)
- Chip Video trong Laptop thường có ký hiệu là ATI hoặc nVIDIA, chip này đứng cạnh chipset bắc.
- Các máy không có chip Video thì chipset bắc đã tích hợp chức năng của Chip video vào nó.
- Chip Video có nhiệm vụ xử lý dữ liệu rồi cung cấp cho màn hình LCD, nó giúp cho màn hình hiển thị được các hình ảnh có độ phân giải cao hơn, tốc độ làm tươi nhanh hơn, vì vậy làm cho hỉnh ảnh đẹp và linh hoạt hơn.
- Nếu hỏng Chip Video thì máy sẽ mất hình, mất ánh sáng màn hình (vì có lệnh điều khiển cao áp xuất phát từ Chip Video)
BÀI 2 -NHẬN BIẾT LINH KIỆN ĐIỆN TỬ TRÊN BO MẠCH CHỦ LAPTOP (MAINBOARD)
.............................................................................................................
Sửa lần cuối:
