Windows 11 ép buộc cập nhật, nhưng quá nhiều người cực kỳ ghét sự cồng kềnh của nó, ngay cả những bộ xử lý đa nhân vài GHz cũng bị “vắt kiệt”, thật sự vô lý.
Ai cũng mong một hệ điều hành gọn nhẹ, bạn có thể thử các bản Windows rút gọn, cũng có thể thử Linux, dĩ nhiên cũng có những bản rất lớn, ví dụ file image của Bazzite đã tới 8GB, sau khi cài đặt chiếm hơn 50GB dung lượng.
Có lẽ bạn đã nghe nói về Tiny Core Linux, nó có thể xem là một trong những phương án thay thế cho Windows 11, phiên bản mới nhất chỉ có 23MB nhưng vẫn cung cấp môi trường desktop hoàn chỉnh.
Lưu ý, 23MB không phải là file cài đặt, mà là toàn bộ hệ thống hoàn chỉnh có giao diện đồ họa, trong quá trình cài đặt không cần kết nối mạng, cũng không tải thêm file nào khác.
Nếu bạn không cần giao diện đồ họa, phiên bản Core còn tinh giản hơn nữa, chỉ có 17MB!
Tiny Core Linux là một bản phân phối thực sự có người duy trì, hỗ trợ nhân Linux mới nhất (6.12), thư viện hiện đại, kho mở rộng hệ thống, và tương thích hoàn hảo với phần cứng hiện đại.
Lý do khiến nó tối giản đến vậy, là do dự án này lâu nay luôn kiên định một triết lý nghiêm ngặt: giữ hệ thống cơ bản ở mức tối thiểu, mọi tính năng bổ sung đều được nạp theo dạng mô-đun, cố gắng để toàn bộ hệ thống chạy trong bộ nhớ RAM.
Thực tế có rất nhiều bản Linux tinh gọn tương tự, ví dụ SliTaz có dung lượng lớn hơn một chút nhưng chức năng phong phú hơn, bao gồm cả trình duyệt tích hợp.
Ví dụ Slax được thiết kế theo hướng di động, phù hợp để chạy trên USB, dung lượng cũng lớn hơn một chút, ưu điểm là khả năng tương thích tốt hơn.
Điểm khác biệt của Tiny Core Linux so với chúng là: hệ thống nền tảng được thiết kế cố tình “không hoàn chỉnh”, chỉ bao gồm nhân, bộ công cụ BusyBox, giao diện đồ họa nhẹ FLTK/FLWM, ngoài ra không có gì khác.
Bất kỳ chức năng nào vượt quá mức cần thiết tuyệt đối, bao gồm trình duyệt, hỗ trợ đa phương tiện, driver bổ sung… đều phải cài đặt thông qua hệ thống kho mở rộng của Tiny Core, tương tự một “cửa hàng ứng dụng” cực giản.
Đương nhiên, nó không thân thiện với người mới, yêu cầu người dùng có một mức độ kiến thức Linux nhất định, ví dụ cần biết mình muốn cài gì, hiểu nguyên lý hoạt động của hệ thống file Linux, và có thể cấu hình hệ thống thủ công theo cách truyền thống.
Sự nhỏ gọn của Tiny Core Linux hoàn toàn không phải để “câu view”, kích thước siêu nhỏ và thiết kế ưu tiên RAM khiến nó cực kỳ thực dụng trong nhiều kịch bản:
Hồi sinh phần cứng cũ, hệ thống nhúng hoặc thiết bị chuyên dụng, môi trường cứu hộ siêu gọn, desktop khởi động siêu nhanh, cũng như các bản dựng Linux tùy biến có yêu cầu khắt khe về dung lượng lưu trữ…
Nếu bạn giỏi cấu hình hệ thống, Tiny Core Linux chắc chắn là lựa chọn linh hoạt nhất, nhỏ gọn nhất và nhanh nhất, gần như có thể chạy môi trường desktop Linux thực thụ trên mọi phần cứng, kể cả những chiếc máy “cổ lỗ sĩ” từ hai, ba chục năm trước.
Ai cũng mong một hệ điều hành gọn nhẹ, bạn có thể thử các bản Windows rút gọn, cũng có thể thử Linux, dĩ nhiên cũng có những bản rất lớn, ví dụ file image của Bazzite đã tới 8GB, sau khi cài đặt chiếm hơn 50GB dung lượng.
Có lẽ bạn đã nghe nói về Tiny Core Linux, nó có thể xem là một trong những phương án thay thế cho Windows 11, phiên bản mới nhất chỉ có 23MB nhưng vẫn cung cấp môi trường desktop hoàn chỉnh.
Nếu bạn không cần giao diện đồ họa, phiên bản Core còn tinh giản hơn nữa, chỉ có 17MB!
Tiny Core Linux là một bản phân phối thực sự có người duy trì, hỗ trợ nhân Linux mới nhất (6.12), thư viện hiện đại, kho mở rộng hệ thống, và tương thích hoàn hảo với phần cứng hiện đại.
Lý do khiến nó tối giản đến vậy, là do dự án này lâu nay luôn kiên định một triết lý nghiêm ngặt: giữ hệ thống cơ bản ở mức tối thiểu, mọi tính năng bổ sung đều được nạp theo dạng mô-đun, cố gắng để toàn bộ hệ thống chạy trong bộ nhớ RAM.
Thực tế có rất nhiều bản Linux tinh gọn tương tự, ví dụ SliTaz có dung lượng lớn hơn một chút nhưng chức năng phong phú hơn, bao gồm cả trình duyệt tích hợp.
Ví dụ Slax được thiết kế theo hướng di động, phù hợp để chạy trên USB, dung lượng cũng lớn hơn một chút, ưu điểm là khả năng tương thích tốt hơn.
Điểm khác biệt của Tiny Core Linux so với chúng là: hệ thống nền tảng được thiết kế cố tình “không hoàn chỉnh”, chỉ bao gồm nhân, bộ công cụ BusyBox, giao diện đồ họa nhẹ FLTK/FLWM, ngoài ra không có gì khác.
Bất kỳ chức năng nào vượt quá mức cần thiết tuyệt đối, bao gồm trình duyệt, hỗ trợ đa phương tiện, driver bổ sung… đều phải cài đặt thông qua hệ thống kho mở rộng của Tiny Core, tương tự một “cửa hàng ứng dụng” cực giản.
Đương nhiên, nó không thân thiện với người mới, yêu cầu người dùng có một mức độ kiến thức Linux nhất định, ví dụ cần biết mình muốn cài gì, hiểu nguyên lý hoạt động của hệ thống file Linux, và có thể cấu hình hệ thống thủ công theo cách truyền thống.
Sự nhỏ gọn của Tiny Core Linux hoàn toàn không phải để “câu view”, kích thước siêu nhỏ và thiết kế ưu tiên RAM khiến nó cực kỳ thực dụng trong nhiều kịch bản:
Nếu bạn giỏi cấu hình hệ thống, Tiny Core Linux chắc chắn là lựa chọn linh hoạt nhất, nhỏ gọn nhất và nhanh nhất, gần như có thể chạy môi trường desktop Linux thực thụ trên mọi phần cứng, kể cả những chiếc máy “cổ lỗ sĩ” từ hai, ba chục năm trước.
