“SUÝT NỮA" HAY “XUÝT NỮA"? đúng chính tả | VN-Zoom | Cộng đồng Chia Sẻ Kiến Thức Công Nghệ và Phần Mềm Máy Tính

Adblocker detected! Please consider reading this notice.

We've detected that you are using AdBlock Plus or some other adblocking software which is preventing the page from fully loading.

We need money to operate the site, and almost all of it comes from our online advertising.

If possible, please support us by clicking on the advertisements.

Please add vn-z.vn to your ad blocking whitelist or disable your adblocking software.

×

“SUÝT NỮA" HAY “XUÝT NỮA"? đúng chính tả

hr.trung

Rìu Sắt Đôi
“SUÝT NỮA" HAY “XUÝT NỮA"?
“Kế hoạch này … là hỏng". Cần điền gì vào dấu ba chấm? “Suýt nữa” hay “xuýt nữa"? Hãy cùng xem các tư liệu chính thống của ngôn ngữ học nói sao về điều này.


222416709_2002652543206510_5157718721331908561_n.jpg_nc_cat1ccb1-3_nc_sid825194_nc_ohc9G90WECnKyMAX-shxxdtnv24LOe6tUjoa0StU_nc_htscontent.fhan14-2.jpg


Việt Nam tự điển của Hội Khai Trí Tiến Đức giảng: “Xuýt: tí nữa, chút nữa. Xuýt nữa thì ngã. Xuýt nữa thì đổ. Xuýt xoát: xớ xẩn, gần gần. Hai người cao xuýt xoát nhau".
Việt Nam tự điển của Lê Văn Đức và Lê Ngọc Trụ thì giải thích: “Xuýt: “Gần, thiếu chút nữa: xuýt chết, xuýt bị xe đụng. Xuýt nữa: Thiếu chút nữa: xuýt nữa bị ăn đòn… Xuýt xoát: Xấp xỉ, tròm trèm, xê xích, hơn kém không bao nhiêu: xuýt xoát bằng nhau”.
Từ điển của Viện Hán Nôm bổ sung thêm rằng “xuýt” vốn có Nôm tự là 啜, được dùng trong các từ như “xuýt xoa", “xuýt nữa", “xuýt chết", “xuýt xoát". Từ điển của học giả Trần Văn Kiệm cũng giảng tương tự.
Theo cách viết của Viện Hán Nôm, của các học giả Lê Văn Đức, Trần Văn Kiệm… ta thấy “xuýt" trong “xuýt nữa" và “xuýt xoa" vốn là một và có nghĩa gốc là “mím miệng hà hơi với ý xúi giục" (xuýt chó cắn người). Vậy “xuýt nữa" có thể hiểu thuần là “huýt thêm một tiếng nữa". Việc sử dụng hành động để biểu diễn thời gian thực ra rất phổ biến, chẳng hạn như “chớp mắt mà hắn đã biến mất", “trong khoảng nhai dập miếng trầu anh ta đã viết xong một bức thư"... Còn “xuýt xoát" hẳn được tạo thành bằng phép láy âm từ chữ “xuýt".
Như thế, xét về mặt từ gốc thì “xuýt nữa" mới là cách dùng phù hợp. “Suýt nữa" là sản phẩm do sự lẫn lộn giữa “s" và “x", sau vô tình được ghi nhận trong các từ điển như Từ điển tiếng Việt do Hoàng Phê chủ biên, cũng như dần được phổ biến.
Nguồn : tiếng việt giàu đẹp
(Tham khảo các tư liệu đã dẫn
 

vanchinhdn215

Búa Gỗ

như suỵt

xuýt chó ra đuổi

(Khẩu ngữ) xúi giục làm điều không hay​

xuýt trẻ đánh nhau

(Khẩu ngữ) bịa thêm ra​

có ít xuýt ra nhiều câu chuyện bị đồn xuýt ra

Phụ từ
minus_section.jpg

chỉ còn thiếu chút nữa là đã xảy ra (thường là điều không hay)​

trượt chân suýt ngã ốm một trận suýt chết Đồng nghĩa: hút, suýt nữa
 

triofm

Rìu Sắt
Chân thành cám ơn các học giả VN. Sau những nghiên cứu của các vị, với việc cải cách tiếng Việt đủ các kiểu có ai hướng dẫn giúp tôi cách đánh vần hai nguyên âm này "ui" và "uy" để khi ghép với phụ âm không bị trục trặc không? Theo cách đánh vần thì quí hay quý
 

vodich2895

Gà con
Chân thành cám ơn các học giả VN. Sau những nghiên cứu của các vị, với việc cải cách tiếng Việt đủ các kiểu có ai hướng dẫn giúp tôi cách đánh vần hai nguyên âm này "ui" và "uy" để khi ghép với phụ âm không bị trục trặc không? Theo cách đánh vần thì quí hay quý
"i" với "y" đa phần đều dùng lẫn lộn được, tuy vẫn có những trường hợp đặc biệt. Như ví dụ bác nêu, sau "u" dùng "y" nếu "y" là âm chính, tuy vậy có 1 vài tường hợp sai chính tả mà thường là trong việc đặt tên như Quí chẳng hạn (đọc thì vẫn là "quý"), hoặc "qui tắc" như nhiều người hay viết(văn bản hành chính công hiện tại đều đã sửa thành "quy"). Chốt lại là sau "qu" thì cứ dùng "y", không ai bắt bẻ được.
 

nguhanhson

Rìu Sắt
Chân thành cám ơn các học giả VN. Sau những nghiên cứu của các vị, với việc cải cách tiếng Việt đủ các kiểu có ai hướng dẫn giúp tôi cách đánh vần hai nguyên âm này "ui" và "uy" để khi ghép với phụ âm không bị trục trặc không? Theo cách đánh vần thì quí hay quý
Trong trường hợp bình thường, "u" trong "tu hú", "túy" chẳng hạn đóng vai trò là nguyên âm đơn (trong "tu hú") hay nguyên âm ghép (trong "túy").
Trong tiếng Việt, "q" là một phụ âm đặc biệt vì nó không đứng một mình, cần ghép với "u" thành "qu", lúc này "qu" là phụ âm ghép. Trong "quý" hay "quí" thì chỉ có "y" hay "i" là nguyên âm, đánh vần tương tự như "tý", "tí".

Về phần "suýt" hay "xuýt" mới đúng thì mình chưa muốn tham gia ý kiến vì từ nhỏ đến giờ học và dùng "suýt" thôi. Để lúc nào rảnh rỗi tìm hiểu thử theo dẫn chứng của bạn @hr.trung xem.
 

HoangNguyen98

Búa Gỗ
Theo mình dùng từ suýt là hợp lý hơn, về chính tả thì khó nhận ra, như "hợp lí" và "hợp lý".
Kaka. Ngoài ra còn mấy từ như vật lý, lý thuyết, lý luận nữa. Mình thấy có chỗ xài i, có chỗ xài y nên chả cái biết cái nào mới là cái đúng thực sự
 

naroto

Chỉ cần nhấn like khi muốn cảm ơn!
Thành viên BQT
Kaka. Ngoài ra còn mấy từ như vật lý, lý thuyết, lý luận nữa. Mình thấy có chỗ xài i, có chỗ xài y nên chả cái biết cái nào mới là cái đúng thực sự
Đúng hay không là do mình thôi à, Tiếng Việt cũng do con người tạo ra, đúng hay sai nó còn xét theo giai đoạn nào.
 

imasaint

Gà con
sự thay đổi của ngôn ngữ theo thời gian :v thời này "suýt", biết đâu chục năm nữa lại là "xuýt" thì sao :D
 

nguhanhson

Rìu Sắt
Kaka. Ngoài ra còn mấy từ như vật lý, lý thuyết, lý luận nữa. Mình thấy có chỗ xài i, có chỗ xài y nên chả cái biết cái nào mới là cái đúng thực sự
Đúng hay không là do mình thôi à, Tiếng Việt cũng do con người tạo ra, đúng hay sai nó còn xét theo giai đoạn nào.
Trước đây, khi là nguyên âm đơn đứng ở cuối từ thì toàn dùng "y" (như trong "bác sỹ", "vật lý", ... ). Nhưng từ thời cải cách giáo dục những năm cuối thập kỷ 80 cho đến giờ, việc dùng "y" hay "i" làm nguyên âm đơn cuối từ hầu như không bị tính lỗi chính tả nữa. Trừ một số từ không thể thay "y" <-> "i" (như "ý tưởng", "bầu bí", "thì thầm", "trí tuệ", "y học", ... ), việc dùng "i"/"y" tùy thuộc vào thói quen viết của mỗi người.
Mình thì thường dùng "y" nhiều hơn: "vật lý", "bác sĩ", "thẩm mỹ", "hy vọng", "chữ ký", "ý chí", "ỷ ôi", ...
 


Top