MINH OAN Cho chàng kỹ sư trong bài hát “CHỊ TÔI” CỦA NHẠC SỸ TRẦN TIẾN.

[vanchinhdn215]

MINH OAN CHO CHÀNG KỸ SƯ TRONG BÀI HÁT “CHỊ TÔI” CỦA NHẠC SỸ TRẦN TIẾN.
“Bài thơ “Chị tôi” là của một cựu sinh viên trường Xây dựng sáng tác. Sau năm 1980, bài thơ này được Trần Tiến sử dụng để viết thành ca khúc nổi tiếng về số phận của những người thôn nữ. Đây là một tặng phẩm mà Trần Tiến đã gửi tặng người dân làng cổ Trường Yên (Hoa Lư – Ninh Bình), nơi có địa danh Cầu Đông nổi tiếng.
Theo các cụ cao niên trong làng Yên Thành, nhân vật tôi- tức tác giả bài hát là con trai út trong gia đình có 2 con gái, một con trai. Ông sinh năm 1947, bố mất sớm, mẹ ông bị ốm liệt đến năm ông 20 tuổi thì mất. Người chị cả của ông sinh năm 1940, chị còn lại sinh năm 1945. Theo phong tục cũ thì con gái phải tang cha mẹ 3 năm, đó là lý do khiến người chị cả lỡ bước khi “người đàn ông” trong bài hát không đủ kiên nhẫn để chờ đợi nữa. Người đàn ông này cũng không rõ lai lịch ngoài việc về xây chiếc cầu nối bờ sông.
Sau khi chị cả mất, người em trai theo học đại học xây dựng và thường lui về sống cùng gia đình người chị thứ 2 lúc này cũng đã xa giá theo chồng. Vì thế mà những lần trở về cố hương của anh thường mang nhiều cảm xúc khi tất cả chỉ là những kỷ niệm và hồi ức bên nấm mồ người chị. Tác phẩm thơ của người kỹ sư xây dựng này trở lên nổi tiếng khi nó được đăng tải và nhạc sĩ Trần Tiến đã sử dụng để sáng tác ra bài hát “Chị tôi”. Bài hát mang đậm triết lý nhân sinh sâu sắc về thân phận của người con gái khi mà xã hội còn trọng nam khinh nữ, không thể quyết định được số phận của mình”.
Năm chị mười tám đẹp nhất làng
Bao người dạm hỏi rước kiệu sang
Nhưng mà chị bảo: “còn chưa lớn,
Chẳng dám làm dâu, sợ bẽ bàng”
Anh ở đô thành mới về đây
Công trình thủy lợi chuẩn bị xây
Ngày kia bất chợt vô tình thấy
Chị cười duyên dáng – anh đắm say
Mùa Thu năm ấy mưa nhiều quá
Công trình tạm hoãn lại ít hôm
Anh đi thăm hỏi quanh làng xóm
Nhìn thấy cô nàng dưới hoàng hôn
Hôm ấy chiều mưa, nhuộm tím buồn
Anh về thơ thẩn, nhớ chị luôn
Đêm ngồi ôm đàn nghêu ngao hát
Có người con gái ngẩn ngơ hồn
Rồi trong một buổi sáng bình minh
Anh liều gặp chị để tỏ tình
E thẹn gật đầu, chị đồng ý
Mặt trời rạng rỡ mỉm cười xinh
Mấy bận thu rồi mà chưa thấy
Anh về thưa mẹ chuyện trầu cau
Ai hỏi chị đều bênh anh ấy
Chắc đợi xây xong mấy nhịp cầu
Công trình hoàn thiện đã từ lâu
Anh về ra mắt mẹ nàng dâu
Mẹ anh mỉm cười, ưng chị lắm
Chỉ đợi tới ngày họ bên nhau
Rồi lại công trình, lại đi xa
Chẳng được mấy khi về thăm nhà
Thời gian cho chị ngày thưa thớt
Chị ngóng mỏi mòn trong thiết tha
Một buổi chiều ấy – chiều mùa đông
Hẹn ước chị buông, chị lấy chồng
Lá thư chị viết cho người cũ
Dòng chữ lem hồng giọt tình vong
Anh trở về đây lúc chiều hôm
Chị gái ngày xưa đã không còn
Mộ chị nằm đó giờ xanh cỏ
Hôm ấy chiều mưa nhuộm tím buồn
Anh ghé nhà Chị, gặp đứa em
Nó kể chuyện xưa lệ ướt mèm
“Năm đó nước về đây lớn quá
Chị không chạy kịp bởi trời đêm”
Mới nói vài câu đã vỡ òa
“Chị dặn rằng anh đang ở xa
Chuyện này sẽ khiến anh buồn lắm
Đành dối anh, chị theo người ta”
Anh đứng lặng yên giữa hoàng hôn
Cũng buổi chiều mưa ướt mất hồn
Khóc người con gái năm mười tám
Anh về thơ thẩn nhớ chị luôn
Anh có buồn không?
Có buồn không?
Anh có buồn không?
Có buồn không?
Người ta quên rồi
Người ta bỏ
Bỏ con đò nhỏ
Bỏ dòng sông
Anh có buồn không?
Có buồn không?

Nguồn: Tâm Hồn Thơ Ca Việ

 

[Gaucon0204]

Tôi không nhớ hết bài thơ này, nhưng tôi nhớ bài thơ theo thể thơ lục bát:
"Nhà tôi nằm ở ven sông
Chiếc cầu nho nhỏ cong cong giữa đồng
Hàng cau với lá trầu không
Chị tôi đem bán cầu Đông sớm chiều…"
không phải như thể thơ ở trên đâu ạ ?!

 

[dinhchungcm]

Bài thơ trên thì rất hay.
Nhưng lục lọi cũng gặp cmt của @holytieuduy trên voz từ 02/09/2018:
"Có lẽ chúng ta không ai là không biết đến bài hát Chị Tôi của nhạc sĩ Trần Tiến. Đó là một bài hát đầy day dứt về số phận người con gái thời sau năm 75 ở miền Bắc nói riêng và ở Việt Nam nói chung.

Theo tìm hiểu, trước đây chính nhạc sĩ Trần Tiến chia sẻ rằng ông viết bài hát này là về người chị của ông và một những người "chị" khác. Điều này khiến rất nhiều người thương cảm mà tới nhà ông để thắp nhang cho người chị của ông. Nhưng thật ra người chị ấy của ông vẫn còn sống. Và bà cũng rất vui vẻ về việc này. Nhưng đó chỉ là lý do ông che lấp đi để không phải phiền lụy đến gia đình thật sự trong bài hát mà thôi.

Thực tế, nhạc sĩ Trần Tiến sáng tác bài hát này dựa trên một bài thơ Khuyết danh. Đó là một bài thơ của một cựu sinh viên ở Trường Đại Học Xây Dựng viết về người chị của mình. Hiện nay bài thơ này đã thất lạc, không còn ai giữ, ngay cả nhạc sĩ Trần Tiến cũng không nhớ.

Nội dung bài thơ kể về một gia đình ở làng Trường Yên, Ninh Bình, có cha mất sớm, nhà chỉ còn 3 chị em. Người chị cả, người chị thứ 2 và đứa em trai út. Trong khi người mẹ thì hay đau ốm đến năm người chị 18 tuổi thì bà mất. Từ đó người chị cả thay cha mẹ chăm sóc nuôi nấng hai em nhỏ. Người con trai út chính là cậu sinh viên tác giả bài thơ.

Ngôi nhà ở gần cầu Đông sông Sào Khê. Hằng ngày người chị thường hay mang trầu lên cầu Đông ngồi bán. Con sông Sào Khê hằng năm mưa lũ đổ về khiến người dân đi lại khó khăn vì cầu cũ quá thấp. Vì vậy nhà nước đã quyết định xây cây cầu mới khang trang hơn cho người dân dễ đi lại mùa mưa.

Khi đoàn người xây dựng cầu về làng xây dựng, trong đó có một anh chàng kỹ sư, đã gặp người chị cả bán trầu đang tuổi đôi mươi xinh đẹp bán trầu trên cầu, đã vương lòng thương nhớ. Sau đó anh thường xuyên vào làng để tìm gặp chị và cuối cùng cũng nhận cái gật đầu đồng ý với người chị.

Nhưng cầu vẫn còn đang xây, người kỹ sư không thể về nhà để thưa chuyện với cha mẹ. Thêm phần người chị thương em, cũng chưa muốn có chồng, chị muốn lo cho người em út ăn học xong mới yên tâm. Vì vậy chuyện cưới xin chưa thể được.

Và rồi người em cũng lên thành phố đi học, thời gian đó ở quê nhà thì cầu cũng đã xây xong. Chàng kỹ sư đi công trình khác và hẹn chị sẽ về thưa ba má để cưới chị.

Thời gian đó người chị thứ 2 có chồng, còn mình chị cô đơn ở nhà, thư từ với chàng kỹ sư cũng thưa thớt dần rồi biệt tăm. Một mình chị lủi thủi nhớ thương người xưa mà mang bịnh rồi mất.

Lúc người em út về thị mộ chị cỏ đã mọc xanh. Anh ở nhà người chị thứ 2 đã có chồng và thường xuyên ra thăm mộ chị, vì quá thương nhớ chị và anh viết nên bài thơ.

Bài thơ được truyền tay qua nhiều người rồi đến tay nhạc sĩ Trần Tiến.

Hiện nay trên internet xuất hiện thông tin sai lệch minh oan cho chàng kỹ sư kia. Họ nói rằng người chị chịu tang mẹ, người kỹ sư không đợi được nên đã có vợ khác.

Sự thật không phải như vậy và nếu nghĩ kỹ sẽ thấy rất vô lý. Cha của chị mất từ nhỏ, và khi chị 18 tuổi mẹ đã mất nên mới có thời gian chị lo lắng cho hai em, thời điểm mẹ mất vừa trước lúc đoàn về xây cầu, không thể nói mất lúc chị và người kỹ sư đang yêu nhau. Nếu chịu tang mẹ, thì sao người chị thứ 2 lại có chồng được ?

Vì sao người kỹ sư không quay lại cưới người chị, hiện nay không ai rõ, đó vẫn là bí ẩn. Cũng không ai biết gì về tung tích của người kỹ sư.
--------------------
Chỉ còn nhớ 4 câu thơ mở đầu từ trí nhớ của một số người:
"Nhà tôi nằm ở ven sông
Chiếc cầu nho nhỏ cong cong giữa đồng
Hàng cau với lá trầu không
Chị tôi đem bán cầu Đông sớm chiều…"

Gửi các bạn tham khảo!

 

[tregiengchan]

Khoảng thời gian chàng kỹ sư đi biệt tăm không tin tức thì có thể cô chị Hai lấy chồng lúc ý. Vẫn có thể xảy ra.